Skróty widniejące na wycenie przewozu ładunku mogą wprowadzić w zdezorientowanie niejednego importera. Są to tak zwane dodatki frachtowe, czyli dodatkowe opłaty naliczane przez firmy spedycyjne w celu zrównoważenia różnorakich zmiennych kosztów ponoszonych przez nie w procesie przewozu. W przypadku BAF i CAF wyrównywane są zmiany w cenach ropy oraz wahania waluty. Warto zapoznać się z mechanizmami naliczania tych opłat, aby lepiej zrozumieć, skąd bierze się finalna cena przewozu na naszym rachunku.
BAF
BAF to skrót od Bunker Adjustment Factor. Jest to korekta paliwowa, czyli automatyczny mechanizm korygujący stawki transportowe w wyniku zmian cen paliw. Ceny te stanowią spory procent całkowitego kosztu przewozu towarów. W związku z tym, aby zaoszczędzić ciągłych zmian w cennikach usług transportowych, firmy spedycyjne automatycznie doliczają odpowiedni procent dodatku paliwowego do stawek bazowych.
Każda firma oblicza wartość BAF nieco inaczej. Spedytorzy zastrzegają sobie również prawo do zmiany metodologii wyliczeń bez wcześniejszego powiadomienia o takich zmianach.
Wskaźnik rośnie lub maleje na podstawie zmian cen rynkowych paliwa. Zazwyczaj jest obliczany w oparciu o średnią cenę hurtową 1 m³ oleju napędowego z poprzedniego miesiąca, publikowaną przez PKN Orlen. Częstość aktualizacji wysokości wskaźnika różni się między przedsiębiorcami, najczęściej są to odstępy tygodniowe lub miesięczne.
Dla przykładu, pewna firma X liczy procentową różnicę między przyjętą ceną bazową paliwa a ceną aktualną. Zaczynając od 5% różnicy wzwyż, za każdą wielokrotność 5-ciu procent różnicy dolicza wartość wskaźnika paliwowego, który wynosi np. 1,5%. W ten sposób, przy wzroście ceny paliwa o 11% w porównaniu do ceny bazowej, wartość BAF będzie wynosiła 3%, a przy wzroście o 7% BAF wyniesie tylko 1,5%. Zdarzają się również wartości ujemne, wtedy to od ceny odejmuje się wartość BAF.
CAF
Za tym skrótem kryje się Currency Adjustment Factor, czyli zmienny dodatek walutowy. Spedytorzy wprowadzają go w celu kontrolowania strat lub zysków wynikających z wahań kursów waluty. Częściowo pokrywa on koszty, jakie ponosi spedytor w rozliczaniu się z innymi podmiotami rynku transportowego, korzystającymi z różnych walut.
Tak samo, jak w przypadku BAF, każda firma nalicza dodatek według swojej indywidualnej metodologii i zastrzega sobie prawo do jej zmian. Jego wartość również ustalana jest raz na jakiś czas, najczęściej raz na miesiąc. Może ona być ujemna, i wtedy to stawka frachtowa zostaje pomniejszona.
Podobnie, jak w przypadku BAF, firma obiera sobie kurs bazowy (może to być na przykład średnia kursów waluty z kilku poprzednich miesięcy). Na podstawie różnicy między kursem aktualnym a bazowym, w oparciu o indywidualnie dobierane współczynniki, otrzymuje wartość CAF na dany okres.
Czym są BAF i CAF?
BAF i CAF są więc znaczącymi dodatkami do cen za usługi transportowe. Dzięki analizie ich naliczania przez dane przedsiębiorstwo, można łatwo dojść do tego, skąd biorą się takie, a nie inne stawki cenowe rzeczywiste.
Sprawdź inne pojęcia związane z branżą TSL.
