Arabia Saudyjska jest jednym z najbogatszych państw na świecie. Plasuje się w czołówce wydobywców ropy naftowej i gazu ziemnego. Przystąpienie państwa do WTO wpłynęło na stopniowe łagodzenie i znoszenie ograniczeń hamujących jego wymianę handlową z innymi krajami. Saudyjski rynek stwarza korzystne warunki przede wszystkim dla eksporterów z sektora rolniczo-spożywczego, produktów chemicznych i tworzyw sztucznych, a także wyrobów z sektora zdrowia. Omawiamy eksport do Arabii Saudyjskiej i wszystko, co trzeba o nim wiedzieć.
Arabia Saudyjska– podstawowe informacje
- Stolica: Rijad
- Podział administracyjny: 13 prowincji
- Język urzędowy: arabski
- Powierzchnia: 2,1 mln km²
- Liczba ludności: 35,9 mln
- Waluta: rial saudyjski (SAR)
- Największe wyznanie: islam (sunnizm)
Eksport do Arabii Saudyjskiej – Produkty
Największymi partnerami handlowymi Arabii Saudyjskiej są Chiny oraz Zjednoczone Emiraty Arabskie. Jeśli chodzi o kraje europejskie, państwo importuje towary głównie z Niemiec i Francji. Import Arabii Saudyjskiej z Polski wyniósł w 2020 roku 984,2 mln EUR, znacznie przewyższając jej eksport do naszego kraju (178 mln EUR). Na poniższym wykresie można sprawdzić, jak zmieniał się polski eksport do Arabii Saudyjskiej w mln EUR na przestrzeni ostatnich lat.
Towary najczęściej eksportowane do Arabii Saudyjskiej ogółem to:
- Samochody i pozostałe pojazdy silnikowe przeznaczone zasadniczo do przewozu poniżej 10 osób;
- Aparaty telefoniczne, włączając telefony dla sieci komórkowych lub dla innych sieci bezprzewodowych;
- Aparatura do transmisji lub odbioru głosu, obrazów lub innych danych;
- Leki złożone z produktów zmieszanych lub niezmieszanych do celów terapeutycznych, profilaktycznych;
- Oleje ropy naftowej i oleje otrzymywane z minerałów bitumicznych (z wył. surowych);
- Maszyny do automatycznego przetwarzania danych i urządzenia do nich; czytniki magnetyczne lub optyczne, maszyny do przenoszenia danych w postaci zakodowanej na nośniki danych.
W czołówce eksportowanych towarów z Polski do Arabii Saudyjskiej znajdują się natomiast:
- Pszenica i meslin (mieszanka pszenicy z żytem);
- Artykuły spożywcze oraz napoje;
- Tytoń;
- Pojazdy silnikowe do przewozu dziesięciu lub więcej osób razem z kierowcą;
- Brzytwy, maszynki do golenia i żyletki;
- Meble, materace, pościele;
- Produkty przemysłu chemicznego;
- Wyroby przemysłu drzewno-papierniczego.
Źródło: Platforma Wsparcia Eksportu
Obowiązki przy eksporcie do Arabii Saudyjskiej
Eksport z Polski do Arabii Saudyjskiej – Dokumentacja
Eksportując towary, trzeba dopilnować kwestii obowiązkowej dokumentacji. Zapoznanie się z wymogami kraju docelowego jest konieczne, aby proces eksportu odbył się bez zbędnych komplikacji. Eksport do Arabii Saudyjskiej wymaga takich dokumentów jak:
- List przewozowy – konosament (Bill of Lading, B/L, BOL) dla transportu morskiego; Air Waybill (AWB) dla frachtu lotniczego; list przewozowy CMR w transporcie drogowym;
- Licencja eksportowa;
- Faktura handlowa (ang. Commercial Invoice)
- Świadectwo pochodzenia towaru;
- Lista pakowa;
Należy pamiętać, że powyższe dokumenty dotyczą każdego rodzaju produktu. Wszystkie towary eksportowe oprócz świadectwa pochodzenia muszą mieć również trwale naniesioną etykietę informującą o państwie pochodzenia.
Ponadto, w przypadku określonych grup wyrobów będzie wymagana dodatkowa dokumentacja lub oznaczenia. Na przykład eksporterzy produktów spożywczych i rolnych muszą zadbać o świadectwo zdrowia i certyfikat SFDA dla swoich towarów.
W Arabii Saudyjskiej nie ma ujednoliconego prawa dotyczącego wwozu towarów, podobnego do unijnych Dyrektyw Nowego Podejścia. Nie oznacza to jednak, że nie ma tam żadnych ograniczeń. Państwo posiada różne instytucje, które regulują import towarów. Poniżej omawiamy wybrane z nich.
Saudi Standards, Metrology and Quality Organization (SASO)
SASO to rządowa organizacja w Arabii Saudyjskiej, odpowiedzialna za działania związane ze standardami i jakością. Opracowuje i zatwierdza standardy dla towarów i usług importowanych do państwa oraz wydaje przepisy dotyczące oceny zgodności i działań certyfikacyjnych. Jej celem jest zapewnienie ochrony środowiska i zdrowia, a także ogólnego bezpieczeństwa produktów.
Na stronie internetowej SASO można znaleźć zarówno przepisy techniczne, jak i wytyczne dotyczące szerokiej gamy wyrobów. Wystarczy wybrać opcję „Rules and regulations” u góry witryny, a następnie przejść do „Technical regulations” lub „Guidelines”. Przepisów technicznych możemy wyszukiwać w konkretnych kategoriach:
- Tekstylia;
- Budownictwo;
- Mechaniczne/maszynowe;
- Elektryczne;
- Chemia.
Eksport towarów podlegających pod SASO możliwy jest tylko i wyłącznie z certyfikatem zgodności SASO (SASO CoC). Jest on zatem niezbędny, aby takie produkty mogły zostać wwiezione do Arabii Saudyjskiej. Pamiętaj, że aplikacja o certyfikat zgodności SASO jest obowiązkiem eksportera, a nie saudyjskiego importera.
Taki dokument ważny jest jedynie dla konkretnej partii czy wysyłki towaru, nawet jeśli kolejna partia obejmuje dokładnie takie same produkty. Wydają go tylko upoważnione przez organizację instytucje certyfikujące (np. Intertek).
Uwaga! Certyfikat SASO jest obowiązkowy dla prawie wszystkich towarów eksportowanych do Arabii Saudyjskiej, z wyłączeniem:
- Żywności i produktów rolnych;
- Leków, urządzeń do użytku medycznego i sprzętu medycznego;
- Ropy naftowej;
- Wyrobów wojskowych.
Oprócz certyfikatu SASO potwierdzeniem zgodności towaru z odpowiednimi regulacjami jest poniższe oznaczenie „SASO QUALITY MARK”.
Organizacja SASO sporządziła również listę produktów określanych „wysokim ryzykiem”, które podlegają pod surowsze restrykcje niż inne dobra. Dla tak sklasyfikowanych towarów o potwierdzeniu zgodności świadczy raport z badań wydany jedynie przez laboratorium akredytowane ISO 17025. Do tego typu produktów należą:
- Wtyczki, kontakty i przejściówki;
- Przedłużacze;
- Ładowarki mobilne;
- Suszarki do włosów;
- Części samochodowe (filtry, opony, chłodnice, akumulatory, okładziny hamulcowe);
- Podgrzewacze wody;
- Nagrzewnice dmuchawy i promienniki;
- Zabawki.
Saudi Food & Drug Authority (SFDA)
Mimo swojej nazwy, SFDA nie zajmuje się wyłącznie importem żywności i leków. Reguluje i kontroluje także wwóz urządzeń do użytku medycznego, kosmetyków, pestycydów i pokarmu czy paszy dla zwierząt. Jest to instytucja rządowa, której działalność obejmuje również substancje biologiczne i chemiczne. Tak jak w przypadku SASO, głównym jej celem jest nadzór bezpieczeństwa, ochrony i skuteczności wyrobów, zakładów produkcyjnych, oraz importu i rejestracji tego typu towarów.
Aby móc eksportować do Arabii Saudyjskiej towary objęte przez działalność SFDA, trzeba uzyskać jej pozwolenie. W tym celu należy odwiedzić oficjalną stronę internetową instytucji. Tam należy zarejestrować swoje towary, a następnie czekać, aż zostaną one zweryfikowane pod kątem zgodności z wymogami jakości i bezpieczeństwa. W zależności od rodzaju wyrobu taka procedura może potrwać:
- 4 – 16 miesięcy dla leków;
- 2 – 16 tygodni dla sprzętu medycznego;
- 5 – 30 dni dla żywności.
Jeśli weryfikacja przebiegnie pomyślnie, eksporter otrzymuje od SFDA certyfikat zgodności, który poświadcza o zgodzie na eksport towaru do Arabii Saudyjskiej.
Inne organizacje
Omówione powyżej instytucje SASO oraz SFDA regulują największe grupy produktów i są najważniejszymi organizacjami nadzorującymi ich bezpieczeństwo i jakość. Istnieją natomiast również inne placówki, zajmujące się konkretnymi wyrobami.
Sprawdź, jakie instytucje wydają pozwolenia na eksport do Arabii Saudyjskiej:
- Pszenicy – Grain Silos & Flour Mills Organization;
- Maszyn i sprzętu rolniczego – Agricultural Development Fund;
- Antyków – Saudi Commision for Tourism & Antiques;
- Pochodnych ropy naftowej i surowców mineralnych – Ministry of Petroleum and Mineral Resources;
- Napełnionych butli gazowych – National Gas and Industrialization Co;
- Dzikich zwierząt – Saudi Wildlife Authority.
Trzeba zwrócić też uwagę, że Arabia Saudyjska posiada długą listę wyrobów, których nie wolno eksportować lub importować do kraju, bądź jest to ograniczone. Należą do nich między innymi wieprzowina czy alkohole. Pełną listę takich dóbr można znaleźć na stronie internetowej Saudi Customs.
Transport towarów do Arabii Saudyjskiej
Eksport do Arabii Saudyjskiej – Transport morski
Najtańszą możliwą opcją transportu towarów do Arabii Saudyjskiej jest fracht morski. Międzynarodowi importerzy i eksporterzy najchętniej wybierają ten środek tranzytu. Jest on popularny zarówno ze względu na najniższą cenę, jak i możliwość załadowania towaru do kontenerów. Ze względu na to oraz największą ładowność, statkiem można przetransportować niemal każdy rodzaj cargo. Należy pamiętać, że mimo niskiej ceny i dużej ładowności, transport morski nie będzie odpowiedni dla wszystkich rodzajów produktów. Musimy wziąć tutaj również pod uwagę najdłuższy transit time, czyli czas przewozu.
Wybierając transport drogą morską trzeba zdecydować się na jedną z dwóch możliwych opcji dostawy – FCL lub LCL. Co oznaczają te skróty? O FCL (Full Contain Load) mówimy wtedy, gdy cały kontener zajmowany jest przez jednego nadawcę/odbiorcę. Tę opcję używa się najczęściej do transportu większego ładunku. Jeśli przewozimy niewielkie towary w mniejszych ilościach, czyli drobnicę, możemy wybrać LCL (Less Container Load). W ten sposób zajmiemy jedynie część kontenera i będziemy go dzielić z innymi eksporterami/importerami.
Główne porty morskie cargo w Arabii Saudyjskiej:
- Jeddah Islamic Port
- Dammam Port
- King Fahad Industrial Port Yanbu
- King Fahad Industrial Port Jubail
Eksport do Arabii Saudyjskiej – Transport lotniczy
Inną metodą dostarczenia produktów do Arabii Saudyjskiej jest tranzyt lotniczy. Jest to szczególnie dobra opcja do transportu towarów, które muszą w jak najszybszym czasie dotrzeć do miejsca przeznaczenia. Będzie on zatem odpowiedni między innymi dla produktów o krótkim terminie przydatności, jak żywność, która jest jednym z głównych towarów eksportowych Polski do Arabii Saudyjskiej.
Transport lotniczy wykorzystuje się również do dostarczenia dóbr luksusowych, takich jak biżuteria. Cieszy się zainteresowaniem wśród eksporterów i importerów kwiatów czy produktów farmaceutycznych. Warto wspomnieć, że jest to nie tylko najszybsza, ale też najbezpieczniejsza forma tranzytu. Pamiętajmy jednak, że wiąże się to z bardzo wysoką ceną, gdyż transport lotniczy jest najdroższy spośród dostępnych opcji.
Główne porty lotnicze cargo w Arabii Saudyjskiej:
- Dammam Airport (DMM)
- Jeddah Airport (JED)
- Riyadh Airport (RUH)
- Medina Airport (MED)
- Yanbu Airport (YNB)
Eksport do Arabii Saudyjskiej – Transport drogowy
Alternatywą dla powyżej omówionych metod dostawy w transporcie do Arabii Saudyjskiej jest transport ciężarowy. Podczas gdy jego transit time jest krótszy od tranzytu morskiego, jego cena wypada korzystniej w porównaniu do transportu lotniczego. Jedną z głównych zalet tej opcji jest możliwość dostawy door-to-door, czyli pod same drzwi np. wskazanego magazynu. Nie ma w tym przypadku konieczności organizacji transportu multimodalnego, czyli takiego, który wykorzystuje kilka środków transportu.
Eksport do Arabii Saudyjskiej – Podsumowanie
- Wymiana handlowa między Polską a Arabią Saudyjską wciąż rośnie.
- Do polskich towarów najczęściej sprowadzanych przez saudyjskich importerów należą żywność i produkty rolnicze, a także pojazdy silnikowe i meble.
- Państwo dokłada starań, aby wszystkie dobra do niego wwożone były nadzorowane i powołują do tego odpowiednie organy.
- Eksporterzy wyrobów do Arabii Saudyjskiej muszą zapoznać się z działalnością takich organizacji jak SASO i SFDA.
- W zależności od towaru, mogą być potrzebne pozwolenia również od innych instytucji.
