Eksport do Kenii

Kenia to najbardziej rozwinięta i największa gospodarka w Afryce Wschodniej. Jest to najważniejszy kraj w regionie w sektorze finansowym, a także główny węzeł transportowy i handlowy. Strategiczna lokalizacja i rozwinięta infrastruktura przyciągają przedsiębiorców, również tych z Polski, którzy mają w planach ekspansję na rynek w Afryce Wschodniej. Jak przeprowadzić eksport do Kenii?

Kenia – podstawowe informacje

• Stolica: Nairobi
• Podział administracyjny: 47 hrabstw
• Język urzędowy: suahili, angielski
• Powierzchnia: 580 tys. km²
• Liczba ludności: 53 mln
• Waluta: szyling kenijski (KES)
• Największe wyznanie: protestantyzm

Import i eksport Kenii – produkty

Wielkość importu Kenii wynosi 23 mld USD. Do Kenii trafia wiele produktów z Chin, Indii, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Arabii Saudyjskiej oraz Malezji. Największy udział w imporcie do Kenii mają takie produkty jak:

• rafinowana ropa naftowa
• olej palmowy
• leki w opakowaniach
• samochody
• żelazo walcowane na gorąco.

Kenijskie towary trafiają głównie do Ugandy, Holandii, Stanów Zjednoczonych, Pakistanu, Arabii Saudyjskiej i Wielkiej Brytanii. Wielkość eksportu Kenii wynosi ponad 7 mld USD. Są to przede wszystkim:

• herbata
• kwiaty cięte
• kawa
• rafinowana ropa naftowa
• rudy tytanu.

Wymiana handlowa Polski i Kenii

Wielkość eksportu Polski do Kenii wynosi 81 mln USD. Polska importuje z Kenii towary o wartości 29 mln USD. Oznacza to, że Polska eksportuje 2,5 razy więcej niż importuje w relacji Polska-Kenia.

Polska eksportuje do Kenii produkty głównie z działów:

• zboża (pszenica zwyczajna i mieszanka żyta z pszenicą)
• statki powietrzne, statki kosmiczne i części do nich (statki powietrzne z napędem)
• reaktory jądrowe, kotły, maszyny i urządzenia mechaniczne oraz ich części (okrętowe żurawie masztowe; dźwignice)
• różne konfekcjonowane artykuły włókiennicze; zestawy; odzież używana i używane artykuły włókiennicze (odzież używana i używane artykuły włókiennicze).

Przyszłościowe branże dla polskich przedsiębiorców w Kenii to m.in.:

• medyczna – nowoczesne usługi zdrowotne i wyroby medyczne
• przetwórstwo spożywcze i maszyn rolniczych – 40% siły roboczej w Kenii jest zatrudniona w rolnictwie
• budowlana – kenijski rząd aktywnie wspiera rozwój infrastruktury mieszkalnej
• technologii informatycznych – rozwój platform e-commerce, aplikacji mobilnych, mobilnej bankowości, edutech, fintech.

Eksport do Kenii – kenijski agent handlowy 

Jedną z metod ekspansji w Kenii jest ustanowienie lokalnego agenta handlowego lub dystrybutora. Taki partner zajmie się m.in. logistyką, a także szybciej dotrze do konsumentów. Jest to także jeden ze sposobów na obniżenie kosztów ekspansji. 

W kontaktach biznesowych w Kenii korzysta się z jęz. angielskiego, a kultura biznesowa jest zbliżona do tej w Stanach Zjednoczonych czy Wielkiej Brytanii. Aby wzmocnić relacje międzyludzkie, partnerów biznesowych zaprasza się na wspólne kolacje i wyjścia w celu kultywowania wspólnych hobby (szczególnie granie w golfa).

Obowiązki przy eksporcie do Kenii 

Eksporterzy muszą spełnić wymagania, by ich produkty mogły zostać wprowadzone na rynek kenijski. 

• W Kenii ustanowiono wymóg uzyskania certyfikatu zgodności (Certificate of Conformity, CoC) dla wybranych produktów od agenta Kenijskiego Biura Standardów (KEBS). Taki certyfikat wydają organizacje jak Intertek, SGS i Veritas. Certyfikat jest ważny przez trzy miesiące od daty wydania. 
• Należy uzyskać znak norm importowych (Import Standardization Mark, ISM) dla produktów wwożonych do Kenii, który informuje o zgodności z wymogami KEBS. 
• Wnioski o certyfikaty dla produktów rolnych i spożywczych (wymagane przez organy: KEPHIS, DPH, NBA, DVS, KEBS, KDB) można wnieść przez Kenijski Elektroniczny System dla Przywozu i Wywozu (Kenya Electronic Import Export System, KESWS). 
• Jeśli wwożone produkty związane ze zdrowiem, środowiskiem i bezpieczeństwem, wymagane są pozwolenia na przywóz. 
• Import roślin, zwierząt, nasion itd. objęty jest zasadami kwarantanny. 
• Specjalne oznakowanie jest wymagane w przypadku niektórych towarów, w tym farb, lakierów, mleka skondensowanego, warzyw, masła i wyrobów tytoniowych. 
• Etykiety opakowań muszą być sporządzone w jęz. angielskim i/lub swahili.
• Pakowane towary (artykuły spożywcze, chemia gospodarcza, kosmetyki itp.) powinny zawierać numery partii oraz daty ważności i/lub daty produkcji. Produkty wwożone o ograniczonym okresie przydatności do spożycia (produkty spożywcze) powinny mieć ponad 75% okresu przydatności do spożycia od daty spodziewanego wyładunku w Kenii. Dla produktów niespożywczych minimalny okres przydatności do spożycia to 50%. 
• Producenci są zobowiązani do umieszczania daty produkcji i ważności na etykietach produktów zużywalnych. Etykiety produktów farmaceutycznych muszą zawierać informacje o substancjach aktywnych, składnikach nieaktywnych, nazwie i zawartości procentowej środka bakteriobójczego/bakteriostatycznego, dacie ważności i numerze serii, numerze rejestracyjnym produktu oraz ostrzeżeniach lub środkach ostrożności, a także oficjalnej nazwie i adresie producenta. 

Kenijskie Biuro Standardów (KEBS) 

Kenijskie Biuro Standardów (Kenya Bureau of Standards, KEBS) jest rządowym organem regulacyjnym podlegającym Ministerstwu Handlu i Industrializacji Kenii. Organ ten jest upoważniony do przygotowywania norm dotyczących produktów, materiałów, pomiarów, procesów itd. oraz promowania ich na poziomie krajowym, regionalnym i międzynarodowym. Dokonuje on przeglądu standardów i tworzy plan ich rozwoju. KEBS współpracuje m.in. z Krajowym Urzędem Zarządzania Środowiskiem podlegającym wielu ministerstwom. KEBS ustanawia standardy dotyczące:

• produktów spożywczych, nawozów itp.
• kosmetyków, pestycydów, środków czystości
• usług w hotelarstwie, transporcie, edukacji
• elektrotechniki, informatyki, energetyki odnawialnej, tekstyliów i budowy maszyn.

KEBS opracowuje standardy konsultując je z tymi opracowanymi przez organizacje standaryzacyjne, takie jak ISO, FDA, ASTM, CODEX i nie tylko.

Znak ISM w Kenii 

Wszystkie importowane produkty podlegające określonym przepisom muszą posiadać znak ISM. Jest to jeden ze znaków jakości w Kenii. Można go zdobyć dostarczając KEBS:

• kopie certyfikatu zgodności (CoC)
• zgłoszenie przywozowe
• zgłoszenie celne.

Znak ISM nie obejmuje:

• farmaceutyków
• wyrobów medycznych
• nasion
• produktów stosowanych do zwalczania szkodników
• drukowanych publikacji
• biżuterii, kamieni szlachetnych
• podświetlonych tablic i znaków informacyjnych
• pojazdów silnikowych i rowerów
• sztucznych kwiatów, lasek, antyków
• produktów objętych Programem Diamentowego Znaku Jakości.

Importer jest odpowiedzialny za naniesienie znaku na produkt/opakowanie i uiszczenie opłat za korzystanie z usług KEBS.

Ograniczenia w eksporcie do Kenii

Do Kenii zakazany jest wwóz:

• nielegalnych narkotyków
• broni palnej, materiałów wybuchowych i amunicji – chyba jest stosowne pisemne zezwolenie
• napoi destylowanych zawierających olejki eteryczne lub produktów chemicznych szkodliwych dla zdrowia
• noży i broni myśliwskiej
• niebezpiecznych odpadów
• kosmetyków zawierających rtęć
• podrabianych pieniędzy i towarów
• używanych opon do pojazdów
• określonych substancji chemicznych
• zapałek, do których produkcji użyto białego fosforu
• materiałów pornograficznych.

Ograniczony jest wwóz do Kenii produktów takich jak:

• frankownice (wymagane pozwolenie)
• pułapki na zwierzynę łowną (wymagane pozwolenie)
• nieobrobiony metal szlachetny i kamienie szlachetne
• osseina i kości poddane działaniu kwasu
• różne kości i rogi
• nieobrobione zęby hipopotama, kości słoniowe, rogi nosorożców, proszek i odpadki kości słoniowej
• nieobrobiona skorupa żółwia, fiszbiny i włosie fiszbinowe, rogi, poroże, kopyta, pazury, szpony i dzioby
• koral i podobne materiały, nieobrobione lub wstępnie przygotowane
• gąbki naturalne pochodzenia zwierzęcego
• zużyte (napromienione) elementy paliwowe (osłony szczelne) reaktorów jądrowych
• obrobiona kości słoniowa i wyroby z niej
• materiały rzeźbiarskie pochodzenia zwierzęcego takie jak kości, skorupa żółwia, rogi, koral, macica perłowa
• substancje zubożające warstwę ozonową
• produkty GMO
• nierodzime gatunki ryb lub ich jaja
• zagrożone gatunki wg CITES
• historyczne artefakty
• łuki, strzały, florety i zabawki
• inne wyroby.

Cło, podatek VAT i akcyza w Kenii

Taryfa celna w Kenii jest uproszczona. Cło w Kenii (i całej unii EAC) wynosi:

• 0% na surowce i środki trwałe (capital goods)
• 10% na towary pośrednie
• 25% na wyroby gotowe
• 35% na wybrane produkty (np. wyroby mięsne, owoce, warzywa, orzechy)
• 50% na wybrane wyroby tkane
• 50% lub 75% na wybrane zboża
• 60% na wybrane wyroby mleczne
• 100% na wybrane wyroby z sacharozą.

Ponadto uiszcza się:

• 3,5% IDF (koszty zgłoszenia przywozowego)
• 2,5% RDF (opłaty na rozwój kolei).

Zerowa stawka celna obejmuje maszyny i środki produkcji (ale nie pojazdów silnikowych) importowane przez licencjonowaną firmę do bezpośredniego i wyłącznego użytku w eksploracji, zagospodarowaniu i dystrybucji ropy naftowej, gazu/geotermii.

Ustanowiono trzy stawki VAT w Kenii:

• 16% to podstawowa stawka
• 8% do produktów ropopochodnych z wyjątkiem skroplonego gazu ziemnego
• 0% do dostaw lub importu towarów i usług, które mają charakter określony w załączniku II do ustawy o VAT z 2013 r.

Podatek akcyzowy w Kenii obejmuje wodę butelkowaną, napoje bezalkoholowe, papierosy, alkohol, paliwa i pojazdy silnikowe. Przykłady:

• emlulsje styrenowo-akrylowe: 10%
• importowane telefony komórkowe: 10%
• wyroby z plastiku: 10%
• importowane ziemniaki: 25%
• wyroby z nikotyną: 40%.

Więcej na temat podatków w Kenii przeczytasz na stronie rządowej.

Umowy Kenii o charakterze gospodarczym

Kenia jest członkiem Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej (East African Community, EAC), w ramach której ustanowiono wspólną unię celną. Pozostali członkowie to Burundi, Rwanda, Tanzania, Uganda oraz Sudan Południowy. Wszystkie te kraje, z wyjątkiem Sudanu Południowego, są członkami WTO. Kenia została włączona również do Wspólnego Rynku Afryki Wschodniej i Południowej (COMESA), a także do Umowy o Afrykańskiej Kontynentalnej Strefie Wolnego Handlu (AfCFTA).

W 2014 r. podpisano umowę o partnerstwie gospodarczym między Unią Europejską i Wspólnotą Wschodnioafrykańską. Umowa ta m.in. eliminuje stawki celne wobec produktów z EAC importowanych do UE.

Eksport z Polski do Kenii – dokumentacja

Procedury importowe (odprawa i sprawdzenie dokumentów) w Kenii trwają średnio 10,5 dnia. Dokumenty potrzebne do odprawy w Brazylii to m.in:

• list przewozowy (lotniczy list przewozowy, konosament morski)
• faktura handlowa (Commercial Invoice, CI)
• certyfikat zgodności (CoC)
• specyfikacja towaru (Packing List, PL)
• certyfikat SOLAS
• inne dokumenty, pozwolenia, certyfikaty, m.in. certyfikat ubezpieczeniowy, świadectwo pochodzenia, świadectwo fitosanitarne, certyfikat fumigacji, świadectwo weterynaryjne.

Zobacz procedury deklarowania towarów w Kenii.

Eksport do Kenii – transport towarów

Kenia znajduje się nad Oceanem Indyjskim. Towar z Europy do Kenii można przetransportować drogą morską lub lotniczą.

Transport morski do Kenii

Najbardziej opłacalną formą transportu w handlu międzynarodowym są przewozy morskie. Mimo że podróż jest czasochłonna i niekiedy ładunek jest narażony na ryzyko (dlatego zalecamy wykupienie polisy cargo), ze względu na niewysokie stawki frachtowe, transport morski cieszy się popularnością.

Na czas trwania podróży morskiej wpływa między innymi wybrana forma transportu (LCL a FCL). Transport morski z Europy do Kenii przeciętnie trwa 30 dni.

Najważniejszy port w Kenii

Port Mombasa (KEMBA) to duży i jedyny port komercyjny w Kenii, który spełnia międzynarodowe standardy. Jego główną częścią jest naturalny port Kilindini, działający już od końca XIX w. Obsługuje on także państwa sąsiadujące z Kenią, które nie mają dostępu do oceanu. Port jest zarządzany przez Kenya Ports Authority (KPA). Prawie 1/3 przybijających statków do portu to kontenerowce.

Transport lotniczy do Kenii

Fracht lotniczy jest idealnym rozwiązaniem do przewozu towarów z krótką datą ważności (artykuły spożywcze) lub o wysokiej wartości (szlachetne metale, drogocenne minerały). Cena transportu lotniczego jest wysoka, ale za to Twoje towary dotrą na miejsce szybko i bezpiecznie.

Transport towarów drogą lotniczą z Polski lub innych krajów Europy do Kenii trwa około tygodnia.

Główny port lotniczy cargo w Kenii

W Kenii jest prawie 200 lotnisk. Międzynarodowy port lotniczy Jomo Kenyatta (HKJK) położony koło Nairobi jest największy w kraju i oferuje najbardziej rozległą siatkę połączeń. Jest on najbardziej ruchliwym portem lotniczym w Afryce Wschodniej.

Oferty sprawdzonych spedytorów łatwo porównasz na ShipHub.pl.

Eksport do Kenii – podsumowanie

• Kenia to regionalny ośrodek finansowy, logistyczny, handlowy i biznesowy w Afryce Wschodniej. Ten kraj to gospodarcza brama do regionu.
• Prawie 50% wielkości polskiego eksportu do Kenii to zboże.
• Przyszłościowe branże w Kenii to medyczna, spożywcza, budowlana i IT.
• Koszty ekspansji na rynek kenijski można obniżyć współpracując z agentem handlowym.
• Stawki celne w Kenii wynoszą do 100%.
• Dokumenty wymagane do odprawy celnej to m.in. list przewozowy, faktura handlowa, specyfikacja towaru.
• Transport towarów do Kenii z Europy trwa od jednego do pięciu tygodni.

Sprawdź nasze pozostałe poradniki eksportowe.