Fumigacja to proces polegający na eksterminowaniu organizmów żywych. W szczególności odnosi się do szkodników, które drążą kanaliki w drewnianym materiale i zagnieżdżają się w nich. Jeżeli drewno to lub wyroby z niego wykonane są transportowane do innych części świata, jak na przykład palety, szkodniki są w stanie narobić szkód w nowej lokalizacji.
Co to jest fumigacja?
Proces fumigacji pozwala pozbyć się szkodników. Owady żerujące w drewnie obniżają jego wartość techniczną. Poza tym, owady te są jednym z największych nośników chorób, dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na zagrożenie epidemiologiczne przy transporcie międzynarodowym. Proces fumigacji przeważnie jest narzucony poprzez ogólne przepisy importowo-eksportowe. Fumigacja ma na celu przede wszystkim ograniczenie ryzyka rozprzestrzeniania się szkodników w obrocie międzynarodowym.
Proces fumigacji
Fumigacja polega na wykonaniu zabiegu z użyciem środka chemicznego, który w całości lub częściowo przenika towar, zazwyczaj w formie gazu. Opakowania drewniane poddaje się odkażeniu gazem ciężkim w komorze (związek, który po rozpyleniu nie unosi się w powietrzu, lecz opada ku ziemi). Gaz przenika przez szczeliny w drewnie i eliminuje wszelkie żywe organizmy. Minimalna temperatura powinna wynosić przynajmniej 10ºC, a minimalny czas ekspozycji gazu powinien wynosić 16 godzin.
Opakowania drewniane, np. palety poddane fumigacji za pomocą bromku metylu należy dotykać w rękawiczkach ochronnych. Używanie bromku metylu w celach fumigacji jest zabronione na niektórych obszarach.
Alternatywą metodą jest poddanie drewna obróbce termicznej. Drewno suszy się w temperaturze 56°C przez minimum 30 minut. Poddanie drewna obróbce termicznej nie chroni go przed atakami szkodników.
Kiedy wymagana jest fumigacja eksportowa?
Fumigacja stosowana w transporcie międzynarodowym często jest po prostu określana jako fumigacja eksportowa, fumigacja międzynarodowa lub fumigacja sanitarna. Wymagana jest w przypadku, gdy grubość drewna przekracza 6 mm.
Fumigacja stosowana jest nie tylko przy transporcie międzynarodowym, ale również w celu przygotowania opakowań przeznaczonych do przechowywania żywności.
Wielokrotne używanie tych samych opakowań sprawia, że są one podatne na ataki szkodników. W takim wypadku zaleca się okresowe oczyszczanie wszelkiego rodzaju skrzyń, palet, pudeł, boksów z drewnianymi przegrodami i podłogą.
Kiedy fumigacja nie jest wymagana?
Nie trzeba poddawać fumigacji opakowań z materiałów drewnopochodnych, które wykonuje się metodą prasowania pod ciśnieniem, z dodatkiem klejów syntetycznych. Dlatego też używane są one przez wielu importerów, podobnie jak opakowania wykonane z plastiku lub aluminium.
Ile trwa fumigacja?
Proces przeprowadzenia inspekcji, fumigacji oraz wydanie certyfikatów zazwyczaj trwa parę dni.
Fumigacja a transport międzynarodowy
Przy transporcie międzynarodowym proces fumigacji drewna jest podstawowym warunkiem przejścia przez odprawę celną i dopuszczenia do transportu.
Fumigacja wymaga jest przy transporcie międzynarodowym poza Unię Europejską oraz między niektórymi krajami członkowskimi (m.in. Portugalia).
Fumigacja eksportowa nie jest wymagana w każdym przypadku, natomiast kraje, takie jak Stany Zjednoczone, Chiny czy Australia posiadają obowiązek fumigacji.
Gdzie wymagana jest fumigacja?
Poniżej przedstawiamy kraje, w których wymagana jest fumigacja opakowań drewnianych (będące stronami Międzynarodowej Konwencji dotyczącej Ochrony Roślin):
- Europa: wszystkie kraje oprócz San Marino, Monako, Lichtensteinu, Jersey, Guernsey, Andory;
- Ameryka Północna: wszystkie kraje;
- Karaiby: wszystkie kraje;
- Ameryka Środkowa: wszystkie kraje;
- Ameryka Południowa: wszystkie kraje;
- Afryka: wszystkie kraje oprócz Angoli i Somalii;
- Azja: wszystkie kraje oprócz Brunei, Timoru Wschodniego oraz Turkmenistanu;
- Oceania: wszystkie kraje oprócz Kiribati, Wysp Marshalla, Nauru.
Pełna lista dostępna jest pod tym adresem.
ISPM 15
Prace fumigacyjne wykonywane są pod nadzorem Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin, zgodnie z Międzynarodowym Standardem dla Środków Fitosanitarnych ISPM numer 15 Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin IPPC (w skrócie oznaczonym jako IPPC ISPM 15:2009).
Standard ISPM 15 stosowany jest w krajach nienależących do Unii Europejskiej. Opisuje on sposób obróbki opakowań drewnianych, gwarantujący likwidację wszystkich potencjalnie szkodliwych organizmów.
Fumigacja żywności przewożonej kontenerami
Zdarza się również tak, że fumigacji poddawana jest żywność przewożona transportem międzynarodowym. W przeszłości stosowało się do tego bromek metylu, jednakże aktualnie w Unii Europejskiej jest to zabronione. Jednakże poza terytorium UE (m.in. w Indiach) można się jeszcze spotkać z takimi metodami. Ciekawą alternatywą wykorzystywaną obecnie w wielu państwach jest chłodzenie.
Oznakowanie po fumigacji
Na elementy drewniane po procesie fumigacji nanosi się specjalne logo IPPC.
Legenda:
- XX określa kod ISO;
- 000 to numer nadany przez Krajową Organizację Ochrony Roślin;
- YY oznacza informacje na temat sposobu zabezpieczenia drewna i może przedstawiać się w następujący sposób:
- DB (z ang. debarked) – drewno zostało poddane mechanicznej obróbce usuwającej pozostałości kory drzewnej;
- MB (z ang. methyl bromide) – drewno zostało odkażone poprzez gazowanie bromkiem metylu. Uwaga! Nie należy palić palet i opakowań drewnianych wcześniej poddanych odkażaniu bromkiem metylu;
- HT (z ang. heat treatment) – drewno, które zostało użyte do budowy opakowania zostało wysuszone komorowo w wysokiej, ściśle określonej temperaturze przez odpowiedni czas.
Znak lub po prostu pieczątka muszą być zgodne z postanowieniami ISPM 15 i powinny znajdować się na każdym drewnianym opakowaniu lub palecie.
Oznakowanie powinno zawierać:
- logo firmy dokonującej fumigacji;
- kod producenta preparatu;
- metodę obróbki jakiej poddano drewno;
- symbol kraju, w którym została dokonana fumigacja.
Konsekwencje braku fumigacji
Towar w drewnianym opakowaniu, który nie został poddany procesowi fumigacji, nie zostanie wprowadzony na teren kraju, który wymaga przeprowadzenia takiego procesu. Ponadto taki towar może zostać objętymi dodatkowymi opłatami lub cofnięty do kraju wysyłki na koszt eksportera.
Opakowania drewniane niepoddane wymaganej fumigacji mogą ulec spaleniu, przerobieniu lub zakopaniu.
Fumigacja jest szczególnie ważna, jeżeli korzysta się z transportu LCL. W przypadku przesyłek drobnicowych skonsolidowanych w jednym kontenerze, nawet jeśli jedno opakowanie nie przeszło procesu fumigacji, towar z całego kontenera zostaje zatrzymany. W konsekwencji żaden z importerów nie może odebrać swojej części ładunku.
Ewentualnie w takim wypadku można dokonać procesu fumigacji na terenie kraju, do którego przesyłka została wysłana. Jest to jednak długotrwały i kosztowny zabieg. Fumigacji poddawana jest cała zawartość kontenera, co może doprowadzić do zniszczenia przewożonych produktów.
Sprawdź, jak bezpiecznie transportować towary na paletach.
