Transport lotniczy to zdecydowanie najszybszy i najbezpieczniejszy, ale jednocześnie najdroższy środek transportu. Głównie decydują się na niego importerzy artykułów o krótkiej żywotności, takich jak żywność, leki oraz kwiaty. Oprócz tego wykorzystywany jest także do transportu towarów luksusowych na przykład samochodów i biżuterii. Sprowadzając towary, zawsze stajemy przed wyborem reguły Incoterms. Które z nich sprawdzą się najlepiej w przypadku transportu lotniczego?
Czym są reguły Incoterms?
Incoterms, czyli Międzynarodowe Reguły Handlu, to powszechnie przyjęty zbiór zasad określających warunki kupna i sprzedaży. Każda reguła wskazuje dokładny podział kosztów i obowiązków między obie strony wymiany handlowej, ułatwiając w ten sposób jej przebieg. Wykorzystanie Incoterms jest jedynie fakultatywne i obowiązuje wyłącznie, jeśli zostało to ustalone przez podmioty transakcji. Zaleca się jednak ich użycie ze względu na to, że ujednolicają warunki związane z tranzytem i usprawniają w ten sposób wymianę.
Jakie Incoterms warto rozważyć przy transporcie lotniczym?
Incoterms 2020 FCA – Free Carrier
Jedną z zalecanych formuł Incoterms w transporcie lotniczym jest reguła FCA. Jest to najczęściej stosowana forma w transporcie towarów. Tak jak w przypadku regulacji EXW, przy FCA większa odpowiedzialność ciąży na nabywcy. Różnią się one jednak tym, że w przypadku FCA to sprzedawca odpowiada za wszelkie kwestie związane z eksportem i ponosi koszty odprawy eksportowej. Ma on obowiązek przygotowania towaru do załadunku (opłacenia i wykonania czynności kontrolnych, opakowania i odpowiedniego oznaczenia). Sprzedawca dostarcza towar wraz z fakturą oraz wskazaną w umowie dokumentacją do ustalonego wcześniej miejsca, na swój własny koszt. Może on przekazać ładunek kurierowi we własnym magazynie, fabryce itp. lub przetransportować go do terminalu. Sposób dostawy zależy od tego, co uzgodnią między sobą strony sprzedaży, i która z metod zostanie wskazana w umowie. Od tego momentu importer przejmuje całą odpowiedzialność za ładunek.

Od chwili przekazania towaru kurierowi, to kupujący musi dopilnować kwestii związanych z transportem ładunku i procesem importowym. Pokrywa również wszystkie koszty wynikające z tranzytu oraz odpowiada za wszelkie formalności. Importer ma również obowiązek zlecenia transportu, zawarcia umowy o przewóz, a także odbioru towaru w wyznaczonym w umowie miejscu. Należy pamiętać, że Incoterms FCA nie jest regułą FOB. FOB dotyczy wyłącznie transportu morskiego i nie ma zastosowania w transporcie lotniczym.
Incoterms 2020 EXW – Ex Works
Kolejna zalecana reguła to Incoterms 2020 EXW. Wiąże się z większą odpowiedzialnością i ryzykiem po stronie nabywcy. Sprzedawca odpowiada w tym przypadku za dostarczenie towaru w uzgodnionym z importerem terminie do wyznaczonego miejsca. Ponosi również koszty jego opakowania i odpowiedniego oznaczenia, a także opłaca procesy kontrolne (sprawdzenie jakości, liczenie itp.). Musi on zadbać, żeby produkty posiadały zarówno fakturę handlową, jak i umowę sprzedaży i inne wskazane w umowie dokumenty. Po przekazaniu towaru przewoźnikowi w określonym miejscu odpowiedzialność za ładunek przechodzi na importera.

Kupujący ma obowiązek zorganizować i dopilnować kwestie eksportu, importu i tranzytu. Jednocześnie ponosi wszelkie koszty i ryzyko z nimi związane. Odpowiada za wszystkie formalności celne i uzyskanie dokumentacji upoważniającej do eksportu. Nabywca opłaca cło, podatki oraz inne należności. Ponadto, na importerze ciąży odpowiedzialność za załadunek towaru, organizację jego transportu od miejsca, do którego dostarczył je sprzedający, i rozładunek w punkcie docelowym.
Incoterms 2020 DAP – Delivery at Place
Oprócz wyżej omówionych, warto również zapoznać się z regułą DAP. W odróżnieniu od FCA oraz EXW, przy zastosowaniu DAP to eksporter obciążony jest większą odpowiedzialnością za cały proces. Sprzedawca ma obowiązek zorganizować odprawę eksportową i pokryć jej koszty. Organizuje on także przewóz ładunku na własny koszt, do uzgodnionego z importerem miejsca. Z tego względu ponosi on ryzyko oraz wszelkie opłaty związane z ewentualną utratą lub uszkodzeniem towaru, aż do odebrania go przez kupującego w ustalonym punkcie. Musi on również dostarczyć komplet niezbędnej dokumentacji i przeprowadzić procesy kontrolne.

Obowiązki importera ograniczają się natomiast do organizacji odprawy importowej oraz pokrycia jej kosztów, a także odbioru dostarczonych towarów. Od tego momentu ryzyko i odpowiedzialność za ładunek przechodzi na kupującego. Uiszcza on również wszelkie opłaty od momentu przejęcia przesyłki. Przypominamy, że warto negocjować ze sprzedawcą wykorzystanie reguły DAP na przykład, jeśli proponuje on nam import na DDP. Stosowanie formuły DDP wiąże się z tym, że importer nie otrzyma dokumentów potwierdzających odprawę celną, co uniemożliwi dalszą dystrybucję zakupionego towaru. Ponadto, reguła ta jest często błędnie rozumiana przez chińskich eksporterów, co może przysporzyć nam wielu problemów i dodatkowych kosztów. Zamiast tego zawsze zalecamy więc rozważenie importu na Incoterms 2020 DAP.
Incoterms FCA, EXW, DAP – porównanie kosztów
Oprócz podziału obowiązków między obie strony transakcji, podczas wyboru Incoterms, należy również zwrócić uwagę na koszty. Poniżej sporządziliśmy tabelę uwzględniającą niektóre z opłat, jakie ponoszą importerzy oraz eksporterzy przy wykorzystaniu reguł FCA, EXW oraz DAP. Należy jednak pamiętać, że poza niżej wspomnianymi, zarówno sprzedawca, jak i kupujący będą obciążeni również innymi opłatami.

Podsumowanie
W transporcie lotniczym warto rozważyć przede wszystkim reguły Incoterms FCA, EXW oraz DAP. Formuły FCA i EXW charakteryzują się tym, że największą odpowiedzialnością obciążają importera. W przeciwieństwie do EXW, importując na FCA, to sprzedawca ma obowiązek dopilnowania kwestii związanych z eksportem oraz opłacenia odprawy eksportowej. Incoterms 2020 DAP najbardziej obciąża sprzedającego, który odpowiada za organizację całego procesu transportowego, aż do wyznaczonego miejsca odbioru w kraju nabywcy.
Przed podjęciem decyzji, którą z reguł Incoterms zastosujemy, zalecamy dokładne zapoznanie się z podziałem obowiązków i kosztów między strony transakcji. W celu ułatwienia importerom wyboru najkorzystniejszej reguły, zachęcamy do zapoznania się z naszym poradnikiem. Zawiera on wszystkie niezbędne informacje na temat reguł Incoterms 2020.