Listy przewozowe są dowodem na to, że przewoźnik przejął ładunek do transportu. Funkcjonują one w handlu międzynarodowym niezależnie od obranej formy transportu. Jednym z takich dokumentów jest list przewozowy CMR. Służy on jako dowód przekazania przewoźnikowi odpowiedzialności za przesyłkę w transporcie drogowym. Jak wygląda i co zawiera CMR?
List przewozowy CMR
Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (Convention relative au contrat de transport international de Marchandise par Route, CMR) z 1956 r. to jedna z ważniejszych regulacji prawnych w transporcie międzynarodowym. Reguluje ona prawa, obowiązki i odpowiedzialność stron umowy o międzynarodowy przewóz samochodem. Konwencja ta także reguluje treść międzynarodowego listu przewozowego CMR. Obowiązuje ona jeśli transport drogowy jest realizowany między krajami, z których co najmniej jeden przystąpił do Konwencji.
Drogowy transport towarów rozumie się jako przewóz ładunków za pomocą samochodów, pojazdów członowych, naczep lub przyczep.
Co zawiera CMR?
Wzór listu przewozowego CMR jest z góry ustandaryzowany. Wystawia się go w czterech egzemplarzach sporządzonych w języku kraju nadania oraz w języku francuskim bądź angielskim:
- czerwony CMR dla nadawcy
- niebieski CMR dla odbiorcy (porusza się razem z przesyłką)
- zielony CMR dla przewoźnika
- nieobowiązkowy czarny CMR do celów statystycznych.
Kopie muszą być podpisane i ostemplowane przez nadawcę i przewoźnika, tylko wtedy są ważne.




Zawartość CMR
Informacje zawarte w poszczególnych rubrykach w formularzu CMR:
- Nadawca (nazwisko lub nazwa, adres, kraj)
- Odbiorca (nazwisko lub nazwa, adres, kraj)
- Miejsce przeznaczenia (miejscowość, kraj)
- Miejsce i data załadowania (miejscowość, kraj, data)
- Dokumenty towarzyszące (faktura handlowa, lista pakowa, certyfikaty)
- Cechy i numery
- Ilość sztuk
- Sposób opakowania
- Rodzaj towar
- Nr statystyczny (kod HS lub TARIC)
- Waga brutto w kg
- Objętość w m3
- Instrukcje nadawcy niezbędne dla załatwienia formalności celnych i innych
- Zapłata (np. na jakich warunkach Incoterms)
- Postanowienia odnośnie przewoźnego: opłacone/nieopłacone
- Przewoźnik (nazwisko lub nazwa, adres, kraj)
- Kolejni przewoźnicy (nazwisko lub nazwa, adres, kraj)
- Zastrzeżenia i uwagi przewoźnika
- Koszty związane z przewozem (przewoźne, koszty dodatkowe, należności celne i inne koszty powstałe od chwili zawarcia umowy do chwili dostawy w podanej walucie)
- Postanowienia specjalne (dodatkowe opłaty)
- Miejsce i dana wystawienia dokumentu
- Podpis i stempel nadawcy
- Podpis i stempel przewoźnika
- Miejsce i dana otrzymania przesyłki wraz z podpisem i stemplem odbiorcy
Jakie kraje korzystają z CMR?
CMR ma zastosowanie w 58 krajach.
- Afganistan
- Albania
- Armenia
- Austria
- Azerbejdżan
- Białoruś
- Belgia
- Bośnia i Hercegowina
- Bułgaria
- Chorwacja
- Cypr
- Czechy
- Dania
- Estonia
- Finlandia
- Francja
- Gruzja
- Niemcy
- Grecja
- Węgry
- Iran (Islamska Republika)
- Irlandia
- Włochy
- Jordania
- Kazachstan
- Kirgistan
- Łotwa
- Liban
- Litwa
- Luksemburg
- Malta
- Mongolia
- Czarnogóra
- Maroko
- Holandia
- Macedonia Północna
- Norwegia
- Oman
- Pakistan
- Polska
- Portugalia
- Republika Mołdawii
- Rumunia
- Federacja Rosyjska
- Serbia
- Słowacja
- Słowenia
- Hiszpania
- Szwecja
- Szwajcaria
- Republika Syryjsko-Arabska
- Tadżykistan
- Tunezja
- Turcja
- Turkmenia
- Ukraina
- Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej
- Uzbekistan

Co jest ważnego w przypadku listu CMR?
- Listy przewozowe mają cztery funkcje w procesie przewozowym: informacyjną (kto, co i ile), instrukcyjną, legitymacyjną i dowodową (o ładunku). Nie spełniają one funkcji umowy spedycji.
- Na liście CMR nie można przewozić poczty, ładunków należących do przesiedleńców oraz zwłok.
- Przewoźnik ma prawo przytrzymywać towar dopóki nie otrzyma gwarancji zapłaty.
- List przewozowy CMR, w przeciwieństwie do konosamentu, jest dokumentem imiennym i nieprzenośnym. Oznacza to, że nie można go zbyć.
- Nadawca lub przewoźnik ma prawo wymagać wystawienia tylu listów przewozowych, ile pojazdów należy użyć lub ile jest rodzajów bądź partii towarów
- Za szkody i koszty wynikające z podania złych lub niejasnych danych odpowiada nadawca.
- Dozwolone jest użycie elektronicznych listów przewozowych CMR.
Dowiedz się więcej na temat różnego rodzaju listów przewozowych.