Jednym z podstawowych elementów urządzeń elektronicznych jest półprzewodnik (semiconductor), powszechnie znany jako układ scalony (integrated circuit, IC). Półprzewodniki są motorem innowacji – umożliwiają postęp w sztucznej inteligencji, transporcie, opiece zdrowotnej, systemie wojskowym, komunikacji itp. Innymi słowy, półprzewodniki to mózgi współczesnej elektroniki. Jacy są najwięksi producenci półprzewodników na świecie?
Co to jest półprzewodnik?
Półprzewodniki są często wykonane z czystego krzemu lub germanu albo związków takich jak arsenek galu. Do takiej bazy dodawane są niewielkie ilości elementów, które wpływają na przewodność materiału. W procesie produkcyjnym wykorzystywane są również gazy szlachetne, takie jak neon, z których większość jest importowana z Ukrainy i Rosji.
Układy scalone są niezbędne w urządzeniach elektronicznych, takich jak radia, telewizory, komputery, laptopy, smartfony, pojazdy, medyczny sprzęt diagnostyczny i tak dalej. Półprzewodniki są tak ważne, że niektórzy nazywają je „nowym olejem” XXI wieku.
Wyróżnia się kilka głównych etapów produkcji półprzewodników:
- projektowanie – firmy projektujące półprzewodniki nazywane są „fabless”
- właściwa produkcja – firmy produkujące półprzewodniki nazywane są „foundry”
- montaż – firmy, które oferują montaż i testowanie, nazywane są „OSAT”.
Producent urządzeń zintegrowanych (IDM) jest zarówno firmą projektującą jak i produkującą półprzewodniki.
Rozwój technologii półprzewodnikowej sprawił, że urządzenia elektroniczne są szybsze, mniejsze i bardziej niezawodne.
Rynek półprzewodników
Globalna sprzedaż półprzewodników osiągnęła 556 miliardów USD w 2021 r., o 26,2% więcej niż w 2020 r. Wzrost rynku półprzewodników w różnych obszarach przedstawia się następująco:
- Ameryki – wzrost o 27,4%
- Europa – wzrost o 27,3%
- APAC – wzrost o 26,5%
- Japonia – 19,8% (wzrost poniżej średniej).
Szacuje się, że światowy przemysł półprzewodników będzie wart miliard USD do 2030 r.
Najwięksi producenci półprzewodników
Chociaż handel układami scalonymi stanowi 4% całkowitej światowej wymiany handlowej, są one najpopularniejszym produktem na świecie. Największymi eksporterami półprzewodników (kod HS 8542) są Tajwan (czasem określany jako Chińskie Tajpej), Chiny, Korea Południowa, Malezja, Singapur i Stany Zjednoczone. Największymi importerami układów scalonych są Hongkong, Chiny, Singapur, Tajwan i Korea Południowa.
5. Stany Zjednoczone
Mimo że półprzewodniki zostały wynalezione w USA, przemysł produkcji półprzewodników ustępuje miejsca innym branżom. Udział USA w zdolności produkcyjnej półprzewodników w skali światowej zmalał z 37% (w 1990 r.) do 12%, głównie z powodu braku większych inwestycji. W konsekwencji ¾ światowych mocy produkcyjnych układów scalonych koncentruje się obecnie w Azji. Mimo to Stany Zjednoczone są liderem pod względem rocznego udziału w światowym rynku półprzewodników. Co więcej, USA ma najwyższe nakłady na badania i rozwój w zakresie półprzewodników jako odsetek sprzedaży według kraju (18,6% w porównaniu z 12,9% w Japonii).
4. Chiny
Chiny są głównym ośrodkiem produkcji kluczowych komponentów elektronicznych. W ciągu pięciu lat sprzedaż urządzeń półprzewodnikowych w Chinach wzrosła z 3,8% światowej sprzedaży do 9%. W 2000 r. Chiny wyprodukowały zaledwie 1% układów scalonych. Szacuje się, że w 2030 r. będą one wytwarzać blisko ¼ półprzewodników na świecie.

W ostatnich latach wszystkie podsegmenty chińskiego łańcucha dostaw półprzewodników odnotowały szybki wzrost przychodów; trend ten prawdopodobnie się utrzyma. Można spodziewać się, że w kolejnych latach chiński przemysł półprzewodnikowy prześcignie w kolejnych latach branżę w Japonii, Korei Południowej i na Tajwanie.
3. Japonia
Japonia to trzeci największy producent półprzewodników. Kraj ten odpowiada za ponad 50% rynku światowej produkcji materiałów półprzewodnikowych i około 30% rynku produkcji sprzętu. Mimo że udział Japonii w światowej produkcji układów scalonych zmalał, nadal jest ona kluczowym graczem w łańcuchu dostaw. Częścią strategii rządu japońskiego jest ożywienie japońskiego przemysłu półprzewodników w celu zwiększenia bezpieczeństwa gospodarczego kraju.
2. Korea Południowa
Półprzewodniki są wiodącym produktem eksportowym Korei Południowej. W kraju działa ponad 20 tys. firm związanych z półprzewodnikami. W ostatnich latach Samsung był największym producentem półprzewodników (pod względem przychodów). Odpowiada on za 17% światowej produkcji układów scalonych. W kolejnych latach Korea Południowa skoncentruje się na rozbudowie fabryk półprzewodników, zwłaszcza w „Pasie k-półprzewodników” na południe od Seulu.
1. Tajwan – największy producent półprzewodników
Firmy tajwańskie odpowiadają za 50% światowego rynku półprzewodników. Największą tajwańską firmą produkującą półprzewodniki jest TSMC (typ foundry). Klientami TSMC są takie przedsiębiorstwa jak Intel, Apple, AMD, Nvidia i Qualcomm. Inne duże tajwańskie firmy półprzewodnikowe to:
- UMC, największy dostawca układów scalonych po TSMC
- PSMC
- VIS.
Siła geopolityczna branży półprzewodników Tajwanu jest często określana mianem „Krzemowej Tarczy”.

Najwięksi producenci półprzewodników – podsumowanie
Półprzewodniki otaczają nas w urządzeniach niemalże na każdym kroku, a ich niedawny brak przypomniał nam, jak bardzo są one niezbędne. Poza USA kraje azjatyckie, takie jak Tajwan, Chiny, Korea Południowa i Japonia, są największymi producentami półprzewodników na świecie. Producenci z Tajwanu, Chin i Korei Południowej stanowią 87% światowego rynku.
Chcesz importować elektronikę? Sprawdź poradnik „Import elektroniki z Chin”.