Kosmetyki to produkty, które mają kontakt z ciałem, dlatego są ściśle regulowane na rynku. Znaki informują konsumenta o właściwościach kosmetyku, ale tylko niektóre z nich są obowiązkowe. Wyjaśniamy, o czym świadczą poszczególne oznaczenia na kosmetykach.
Czym są produkty kosmetyczne w UE?
Kosmetyki, które spełniają definicję wyrobu kosmetycznego wg Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 dotyczącego produktów kosmetycznych, muszą być zgodne z ww. rozporządzeniem.
Zgodnie z treścią rozporządzenia produktem kosmetycznym jest „każda substancja lub mieszanina przeznaczona do kontaktu z zewnętrznymi częściami ciała ludzkiego (naskórkiem, owłosieniem, paznokciami, wargami oraz zewnętrznymi narządami płciowymi) lub z zębami oraz błonami śluzowymi jamy ustnej, którego wyłącznym lub głównym celem jest utrzymywanie ich w czystości, perfumowanie, zmiana ich wyglądu, ochrona, utrzymywanie w dobrej kondycji lub korygowanie zapachu ciała”.
„Ręka na książce”
Wymagane: jeśli stosowne
Znak „ręka na książce” oznacza, że do opakowania dołączona jest ulotka z informacjami o produkcie, takimi jak:
- dokładny opis składu
- informacje o dostawcach półproduktów
- ostrzeżenia i instrukcja poprawnego użytkowania
- informacje o materiale, z jakiego zrobione jest opakowanie.
Znak „zawinięta strzałka”
Wymagane: jeśli stosowne
Czasem informacje nie są umieszczone na ulotce produktu kosmetycznego, a na np. odklejanej etykiecie. Symbol w formie zakręcającej strzałki w prawo informuje o tym, że dalsze informacje o produkcie znajdują się pod etykietą.
Znak „e”
Wymagane: dobrowolne
Jedną z obowiązkowych informacji, jakie umieszcza producent kosmetyków, jest jego ilość nominalna (masa) w opakowaniu. Wyjątkiem są bezpłatne próbki, produkty jednorazowe oraz kosmetyki zawierające mniej niż 5 ml lub 5 g produktu, a także kosmetyki zawierające 10 kilogramów lub 10 litrów masy/objętości.
Znak „e” to od języka angielskiego estimated, czyli szacunkowa ilość produktu (margines błędu jest dozwolony), zazwyczaj podawana w mililitrach lub gramach. Zgodnie z ustawą o towarach paczkowanych, nałożony znak „e” ma co najmniej 3 mm wysokości i umieszczony jest na opakowaniu obok oznaczenia nominalnej masy lub objętości, na przykład: 700 g e.
Uwaga! Informację o ilości kosmetyku w produkcie należy podać w systemie obowiązującym w kraju docelowym. Dla przykładu, jeśli kosmetyk jest sprzedawany w Stanach Zjednoczonych, należy podać ilość nominalną w uncjach (np.: fl. oz.).
Symbol otwartego słoiczka „PAO”
Wymagane: jeśli stosowne
W Unii Europejskiej do określenia okresu przydatności po otwarciu kosmetyku używa się znaku otwartego słoiczka, znanego także jako PAO (z jęz. angielskiego Period After Opening, okres po otwarciu). Dzięki niemu wiadomo, jak długo można bezpiecznie używać dany kosmetyk. Okres ten określa się w miesiącach (literą M), przy czym liczba z literą M może znajdować się w słoiczku, pod słoiczkiem lub po jego prawej stronie.
Symbol PAO jest obowiązkowy dla produktów kosmetycznych o okresie przydatności wynoszącym co najmniej 30 miesięcy. Jeżeli termin przydatności wynosi mniej niż 30 miesięcy, to oprócz PAO na opakowaniu należy także podać datę minimalnej trwałości.
Czy wszystkie produkty kosmetyczne muszą mieć określony termin trwałości lub PAO? Niektóre kosmetyki nie muszą mieć terminu trwałości ani symbolu PAO, np.:
- w opakowaniach jednorazowego użytku
- produkty zapakowane w opakowania, w których masa produktu nie ma kontaktu ze środowiskiem zewnętrznym (aerozole)
- produkty, w przypadku których nie zachodzi ryzyko pogorszenia się ich jakości i bezpieczeństwa (są stabilne).
Ten wyjątek stosuje się zazwyczaj do kosmetyków kolorowych (makijażu).
Data minimalnej trwałości – klepsydra
Wymagane: jeśli stosowne
W UE do daty minimalnej trwałości dodaje się symbol klepsydry. Zastępuje ona formułkę “Najlepiej zużyć przed końcem” oznaczająca, że do tej daty producent gwarantuje bezpieczeństwo produktu. Obowiązujący format to dzień, miesiąc i rok lub miesiąc i rok.
Znak „nietestowane na zwierzętach”
Wymagane: dobrowolne
Odkąd UE odgórnie zakazała wprowadzania produktów kosmetycznych testowanych na zwierzętach, znak królika na tle trójkąta to już nieczęsto spotykany na etykietach. Obecnie jest umieszczany raczej w celach marketingowych.
„Zielony punkt”
Wymagane: dobrowolne
Europejski symbol „zielony punkt” w postaci zielonej i białej strzałki w okręgu oznacza, że producent (w tym przypadku kosmetyku) wspiera funkcjonowanie systemu odzysku odpadów.
Znak „dbaj o czystość”
Wymagane: dobrowolne
Symbol przedstawiający człowieka wyrzucającego odpadek to kosza na śmieci, czyli znak „dbaj o czystość” ma przypominać o tym, by właściwie pozbyć się opakowania.
Symbol recyklingu
Wymagane: dobrowolne
Nawiązujący do symbolu „dbaj o czystość” jest znak recyklingu, składający się z trzech strzałek podążających w kierunku wskazówek zegara ułożonych w trójkąt. Symbol ten oznacza, że opakowanie nadaje się do recyklingu. W środku trójkąta mogą znaleźć się skróty odpowiadające grupie materiałów, z której wykonane jest opakowanie. Znacznie ułatwia to odpowiednie segregowanie śmieci.
Oznakowanie materiału
Wymagane: dobrowolne
Oznakowanie materiału produktu składa się ze skrótu oznaczającym materiał wykonania (w przykładzie aluminium) oraz otaczającymi go strzałkami.
Symbol UVA dla kosmetyków przeciwsłonecznych
Wymagane: dobrowolne
Litery UVA z okręgu to symbol oznaczający, że produkt chroni przed promieniami UVA i spełnia zalecenia Komisji Europejskiej w tym zakresie.
Szczególne ostrzeżenia – płomień, czyli produkt łatwopalny
Wymagane: jeśli stosowne
Czarny płomień na pomarańczowym tle to symbol produktu łatwopalnego, który ma zastosowanie do pojemników pod ciśnieniem typu lakiery do włosów czy dezodoranty/ antyperspiranty aerozolu. Często towarzyszą mu ostrzeżenia o tym, by chronić produkt przed źródłami zapłonu (a także przed słońcem, wysoką temperaturą), nie spalać ani nie przekłuwać.
Odwrócony „epsilon”
Wymagane: jeśli stosowne
Znak w postaci odwróconego „epsilonu” stosuje się w opakowaniach aerozolowych (o pojemności nominalnej od 50 ml do 5 l włącznie). Oznacza on zgodność z określonymi wymaganiami w Polsce i UE dla tego typy produktów. Odwrócony epsilon umieszcza osoba wprowadzająca wyroby aerozolowe do obrotu.
EAC
Wymagane: jeśli stosowne
Jeśli wyrób kosmetyczny (kosmetyki, perfumy) jest udostępniany w ramach Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, musi on posiadać znak EAC. Symbol EAC oznacza, że kosmetyk spełnia wymogi w EUG. Produkt musi przejść przez procedurę oceny zgodności, by uzyskać taki znak i by producent mógł legalnie się nim posługiwać.
Czy kosmetyki muszą mieć CE?
Jednym z najpopularniejszych znaków zgodności na rynku Unii Europejskiej jest znak CE. Nie wszystkie kosmetyki podlegają pod wymóg przeprowadzenia procedury oceny zgodności i nałożenia znaku CE. Bezprawne wykorzystanie znaku CE na produkcie kosmetycznym jest zabronione i karane.
Jakie kosmetyki muszą posiadać CE?
W kategorii produktów kosmetycznych, znakiem CE oznacza się m.in.:
- wyroby medyczne (np. płyn do soczewek kontaktowych, krople do oczu)
- aerozole
- kosmetyki dla dzieci, które są także zabawkami (np. ciastolina do kąpieli).
Sprawdź także, jakie oznaczenia są wymagane dla zabawek.
