Za towar porzucony uznaje się towar, który nie został przyjęty lub zadeklarowany przez odbiorcę, albo taki, który nie może zostać dostarczony ze względu na błąd lub zaniedbanie ze strony nadawcy, odbiorcy lub właściciela, a także taki towar, dla którego w ciągu 30 dni od jego wypłynięcia nie wydano dyspozycji. W poniższym artykule przybliżymy kwestię porzuconego towaru w transporcie morskim.
Składowanie towaru w portach
W sektorze transportu morskiego powinno się przykładać szczególną wagę do możliwości składowania i magazynowania. Każdy kontener, który pozostaje w porcie traci pieniądze, więc z tego powodu porty nie chcą składować kontenerów przez dłuższy czas.
Po tym jak kontener opuści pokład statku, odbiorca ma wyznaczony czas na odbiór towaru, zanim zostanie on uznany za porzucony.
Kiedy towar zostanie uznany za porzucony?
Towar zostanie uznany za porzucony w momencie, gdy:
- nie został przyjęty lub zadeklarowany przez odbiorcę;
- został uznany za „niedostarczalny” ze względu na błąd lub zaniedbanie ze strony nadawcy, odbiorcy lub właściciela;
- w terminie 30 dni od wypłynięcia towaru nie wydano dyspozycji;
- przewoźnik był poinstruowany, by pozostawić towar w swoim doku do pobrania, a odebranie nie nastąpiło w przeciągu 10 dni od przybycia i nie zostały wydane instrukcje;
Porzucenie kontenerów
Kontenery porzucane są z wielu powodów. Głównymi z nich są przede wszystkim:
- niemożność nadawcy do opłacenia kosztów przewozu;
- bankructwo nadawcy;
- niepożądany towar;
- uszkodzony towar;
- toczące się spory pomiędzy nadawcą i odbiorcą.
Często zdarza się, że opłaty postojowe są bardzo wysokie, dlatego bardziej opłaca się zrezygnować z towaru niż ponieść dane koszty.
Opuszczone kontenery – co dalej?
Opuszczone kontenery mogą stanowić poważny problem dla linii żeglugowej, głównie ze względu na koszty przechowywania. Najlepszym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest szybkie pozbycie się znajdującego się w nim towaru.
Linie żeglugowe wystawiają towary na aukcję, by móc jak najszybciej ponownie użyć kontener.
W momencie, gdy odbiorca nie podejmie dostawy na warunkach konosamentu wystawionego w zgodzie z rodzajem przesyłki i obowiązującym prawem, może zastawić ładunek, dzięki czemu może odzyskać część kosztów przeznaczonych na magazynowanie, przestój, fracht i opłaty manipulacyjne.
W konosamencie zazwyczaj zawarte są odpowiednie zapisy, zgodnie z którymi, jeśli klient, odbiorca lub właściciel nie dostarczy towaru w odpowiednim czasie, przedsiębiorstwa żeglugowe są uprawnione do rozporządzania towarem na rzecz klienta oraz własnego uznania.
Prawo żeglugowe
Prawo żeglugowe zezwala przewoźnikom przede wszystkim na:
- sprzedaż towaru;
- rozładunek kontenera i ponowne używanie go;
- umieszczenie towaru na składowisku;
- pokrycie wszystkich poniesionych kosztów z wpływów ze sprzedaży;
- podjęcie działań prawnych, zmierzających do odzyskania różnicy między ceną sprzedaży i poniesionymi kosztami.
Porzucony towar w transporcie
W momencie kiedy przesyłka nie zostanie odebrana, a dostawa towaru jest niemożliwa, przewoźnik powiadamia o tym fakcie odpowiednie osoby, wskazane w konosamencie.
Poprzez odpowiednie instrukcje przekazane przewoźnikowi przez firmę żeglugową, zwróci on przesyłkę do nadawcy lub pozbędzie się jej w inny sposób (na koszt odbiorcy lub właściciela). Po 10 dniach od wysłania komunikatu, przewoźnik może podjąć odpowiednie kroki.
Opuszczony towar – możliwości dalszego działania
- Wywóz powrotny – oznacza zwrot towaru do nadawcy, wymienionego w liście przewozowym. Przedsiębiorstwo żeglugowe może we własnym zakresie złożyć deklarację eksportową, jako że towary nie zostały wprowadzone do obrotu w drodze deklaracji importowej.
- Sprzedaż nowemu właścicielowi – w tym wypadku firma żeglugowa może znaleźć nowego kupca. Wynegocjowana cena powinna co najmniej pokryć koszty poniesione przez przedsiębiorstwo żeglugowe. Nowy nabywca powinien dostać możliwość wprowadzenia towaru do magazynu celnego.
- Zniszczenie towaru – przedsiębiorstwo żeglugowe może zniszczyć towar, jednakże w związku z przepisami dotyczącymi ochrony środowiska oraz wymogami ustawy celnej, musi uzyskać zgodę do dysponowania opuszczonym ładunkiem.
Porzucony towar
Bardzo często zdarza się, że producenci towarów sezonowych wysyłają towar „w ciemno” do Europy. W ten sposób chcą być jak najbliżej potencjalnego rynku zbytu, licząc na to, że od razu znajdą kupca. Stosowane jest to w szczególności do tanich towarów.
Jeśli towar w całości nie zostanie sprzedany, jego odsyłanie jest nieopłacalne. Tym samym w porcie zostaje niechciany towar, który może udać się sprzedać.
