Zajmując się handlem z Chinami, a także ogólnie handlem międzynarodowym, często spotykamy się z różnymi określeniami i skrótami, których znajomość potrzebna jest przy zawieraniu transakcji i dopełnianiu formalności. Dla wszystkich podejmujących się importu, stworzyliśmy słownik pojęć powszechnie używanych przez przedsiębiorców na całym świecie.
Niektórym zagadnieniom poświęciliśmy osobne artykuły, w których wyjaśniamy je bardziej szczegółowo. Jeżeli zrozumienie pewnego terminu wciąż sprawia Ci trudność albo nie widzisz na liście szukanej nazwy lub skrótu, zgłoś się do nas, a my postaramy się rozwiać wszystkie wątpliwości.
Poniżej przedstawiamy państwu słownik pojęć.
A
ADN – umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu towarów niebezpiecznych śródlądowymi drogami wodnymi. Więcej o ADN.
ADR – międzynarodowa umowa dotycząca drogowego przewozu towarów i ładunków niebezpiecznych. Przeczytaj więcej o ADR.
AEO – status upoważnionego przedsiębiorcy lub zaufanego przedsiębiorcy. Zobacz, jak uzyskać status AEO.
Agencja celna – placówka zajmująca się pomocą w zakresie działań związanych z formalnościami celnymi na granicy i w Urzędach Celnych. Sprawdź przydatne informacje na temat agencji celnej.
Akredytywa – sposób dokonywania płatności w handlu zagranicznym. Jest to pisemne zobowiązanie banku importera do wypłacenia eksporterowi określonej kwoty pieniężnej w ustalonym terminie, pod warunkiem dostarczenia przez eksportera dokumentów, które odpowiadają wymogom akredytywy. Inaczej list kredytowy.
Alibaba Group – założony przez Jacka Ma holding, w skład którego wchodzą dwie najbardziej znane platformy B2B – Alibaba.com oraz AliExpress. Alibaba to lider sprzedaży hurtowej.
AliExpress – chińska internetowa platforma skierowana do indywidualnych użytkowników na całym świecie, która umożliwia tanie zakupy detaliczne z Chin. Więcej o AliExpress.
AMS (Automated Manifest System) – zautomatyzowany system manifestów w eksporcie do USA.
AQL – granica pomiędzy akceptacją a odrzuceniem danego produktu. Jest to najpopularniejszy standard stosowany przy inspekcji towarów. Przeczytaj więcej o normie AQL.
Armator – osoba wyposażająca i użytkująca własny lub wynajęty statek.
AWB (Air Waybill) – lotniczy list przewozowy. Zobowiązuje przewoźnika do dostarczenia przesyłki we wskazane miejsce.
B
B2B (Business to Business) – określenie relacji, w której uczestniczą przedsiębiorstwa. Sieć, w której znajdują się dystrybutorzy, hurtownicy i producenci. Przeczytaj o serwisach B2B w Chinach.
B2C (Business to Consumer) – nazwa relacji występujących pomiędzy przedsiębiorstwami i klientami indywidualnymi.
B/L / BOL (Bill of Lading) – morski list przewozowy, inaczej -> Konosament.
Booking – zlecenie wykonania przewozu morskiego.
C
CAF (Currency Adjustment Factor) – wskaźnik aktualizujący koszty usług do kursu walutowego. Na jego podstawie przeprowadza się korektę walutową i modyfikuje stawki cenowe wyjściowe. Więcej na temat CAF.
Cargo – anglojęzyczne określenie ładunku.
CBM (Cubic Meter) – metr sześcienny. Sprawdź, jak obliczyć CBM.
CE (Conformité Européenne) – oznaczenie CE jest deklaracją producenta, że oznakowany wyrób spełnia wymagania dyrektyw unijnych dotyczących jakości, bezpieczeństwa użytkowania, ochrony zdrowia i ochrony środowiska. Więcej o CE.
CFR (Cost and Freight) – reguła odnosząca się do transportu morskiego. Eksporter jest odpowiedzialny za opłacenie kosztów tranzytu do terminala docelowego, ale nie pokrywa kosztów ubezpieczenia towaru. Zobacz -> Incoterms.
CIF (Cost, Insurance and Freight) – reguła odnosząca się do transportu morskiego. Na jej podstawie eksporter jest odpowiedzialny za opłacenie kosztów tranzytu oraz ubezpieczenia towarów do terminala docelowego.
Zobacz -> Incoterms.
CIP (Carriage and Insurance Paid to) – reguła, według której sprzedawca jest odpowiedzialny za pokrycie kosztów tranzytu towarów do terminala docelowego oraz koszty ubezpieczenia. Zobacz -> Incoterms.
CISF (China Import Service Fee) – dodatkowa opłata obowiązująca przy frachcie morskim z Chin.
Cło – opłata nakładana przez państwo na towary w związku z ich wywozem i przywozem przez granice celne państwa.
CMR – list przewozowy drogowy. Dokument potwierdzający zawarcie umowy o przewóz na podstawie konwencji CMR.
Commercial Invoice – faktura handlowa. Dokument potrzebny do odprawy celnej importowej. Przeczytaj, co zawiera commercial invoice.
CPT (Carriage Paid to) – reguła, według której sprzedawca ponosi koszt załadunku towaru i tranzytu do terminalu docelowego, ale na kupującym ciąży odpowiedzialność za pokrycie kosztów ubezpieczenia. Zobacz -> Incoterms.
CSC – opłata za obsługę kontenerową. Zobacz, co obejmuje CSC.
D
DAP (Delivered at Place) – reguła, według której sprzedawca odpowiada za cały proces transportu towaru aż do określonego miejsca przeznaczenia.
Zobacz -> Incoterms.
DAT (Delivered at Terminal) – reguła, która ustala, że strona sprzedająca odpowiada za dowóz towaru do określonego terminalu i rozładunek.
Zobacz -> Incoterms.
DDO – procedura dopuszczenia do obrotu. Zobacz, jak zgłosić towary w procedurze DDO.
DDP (Delivered Duty Paid) – reguła, na bazie której sprzedawca jest zobowiązany do dostarczenia towaru do miejsca przeznaczenia oraz pokrycia kosztów cła i VAT-u.
Zobacz -> Incoterms.
Demurrage – koszty postoju kontenera w porcie. Ile wynosi demurrage?
Detention – koszty postoju kontenera poza portem. Sprawdź przydatne informacje na temat detention.
DHgate – jeden z największych serwisów B2B w Chinach. Zobacz -> B2B.
Door-to-door – dostawa od drzwi do drzwi.
Drobnica – określenie na przewóz niewielkich partii towaru, niewystarczających do zapełnienia całego kontenera. Inaczej -> LCL.
E
E-commerce – handel elektroniczny. Najbardziej powszechną formą handlu elektronicznego są sklepy internetowe.
ENS (Entry Summary Declaration) – opłata pobierana za ładunki importowane na teren UE.
EORI – system, w którym zarejestrować się muszą wszyscy przedsiębiorcy importujący na teren Unii Europejskiej towary spoza jej obszaru. Więcej o EORI.
E.T.A. / ETA (Estimated / Expected Time of Arrival) – przewidywany termin wejścia statku do portu. Zobacz przykłady zastosowań ETA.
E.T.D. / ETD (Estimated / Expected Time of Departure) – przewidywany termin wyjścia statku z portu. Wiecej o EDA.
EXW (Ex Works) – reguła, według której eksporter zobowiązany jest jedynie do wydania towaru. Zadaniem kupującego jest wykonanie wszelkich czynności związanych z dalszymi etapami transportu. Zobacz -> Incoterms.
F
FAS (Free Alongside Ship) – reguła dotycząca transportu morskiego. Eksporter jest zobowiązany do dostarczenia towaru do oznaczonego portu, ale bez załadunku na statek, co razem z dalszym transportem jest odpowiedzialnością kupującego. Zobacz -> Incoterms.
FCA (Free Carrier) – reguła, według której sprzedawca odpowiedzialny jest za załadunek towaru, a kupujący jest zobowiązany ponieść koszty tranzytu. Zobacz -> Incoterms.
FCL (Full Container Load) – fracht morski pełno-kontenerowy. Cały kontener wykorzystywany jest przez jednego odbiorcę.
FOB (Free on Board) – reguła odnosząca się do transportu morskiego. Ustala, że sprzedawca jest odpowiedzialny za załadunek towarów, a kupujący jest zobowiązany ponieść koszty tranzytu. Zobacz -> Incoterms.
Fracht drogowy – wynagrodzenie, które należy się przewoźnikowi za wykonanie transportu drogowego towaru.
Fracht kolejowy – wynagrodzenie, które należy się przewoźnikowi za wykonanie transportu towarów koleją.
Fracht lotniczy – wynagrodzenie, które należy się przewoźnikowi za wykonanie transportu towarów drogą powietrzną.
Fracht morski – opłata za przewóz towarów drogą morską. Określenie „fracht” najczęściej stosowane jest w przewozie morskim, jednak zostało też rozszerzone na inne gałęzie transportu. Potocznie oznacza również sam transport towarów.
Fumigacja – proces eksterminujący organizmy żywe. Fumigacja jest stosowana m.in. w transporcie międzynarodowym.
G
Gestia transportowa – zawarte w umowie handlowej prawa i obowiązki dotyczące zorganizowania transportu i pokrycia jego kosztów.
Global Sources – jeden z największych serwisów B2B w Chinach. Zobacz -> B2B.
H
HKTDC (Rada Rozwoju Handlu Hongkongu) – organizacja, która kreuje i ułatwia możliwości handlu międzynarodowego firmom z Hongkongu oraz promuje pozytywny wizerunek Hongkongu.
HS (Harmonized System) – Zharmonizowany System Oznaczania i Kodowania Towarów, według którego dokonywana jest klasyfikacja taryfowa towarów. Opracowany przez Światową Organizację Celną. Sprawdź różnicę między HS a HTS.
I
ICC– Międzynarodowa Izba Handlowa, największa światowa organizacja handlowa. Zobacz, czym się zajmuje ICC.
Incoterms – zbiór międzynarodowych reguł handlowych, które dzielą koszty transportu i ubezpieczenia pomiędzy sprzedawcą a nabywcą, określają moment przeniesienia ryzyka i zrealizowania dostawy. Więcej o Incoterms.
ISO 9001 – międzynarodowa norma określająca wymagania, które powinien spełniać system zarządzania jakością w organizacji. Więcej o ISO 9001.
ISPS – dodatek bezpieczeństwa w związku z nałożonym obowiązkiem podniesienia poziomu bezpieczeństwa w portach i w żegludze. Czy stawki ISPS są wysokie?
ISZTAR – system klasyfikacji celnej prowadzony przez Służbę Celną RP, zbierający dane na temat towarów i taryf celnych obowiązujących w Polsce. Zapoznaj się z poradnikiem o ISZTAR.
K
Konosament – morski list przewozowy, świadectwo ładunkowe potwierdzające odbiór określonego ładunku na statek i zobowiązujące przewoźnika do wydania ładunku w porcie przeznaczenia posiadaczowi konosamentu. Konosament to inaczej BOL lub B/L (ang. Bill of Lading).
L
LCL (Less then Container Load) – inaczej drobnica. Określenie na przewóz niewielkich partii towaru, niewystarczających do zapełnienia całego kontenera.
List kredytowy / LC – dokument akredytywy banku, który beneficjent akredytywy (eksporter) przedstawia osobiście w banku zagranicznym, aby otrzymać wypłatę.
Zobacz -> Akredytywa.
List przewozowy – podstawowy dokument związany z handlem z Chinami. Dowód zawarcia umowy przewozu, złożony przewoźnikowi na przesyłkę towarową. Więcej o liście przewozowym.
Logistyka – proces planowania, realizowania i kontrolowania sprawnego i efektywnego ekonomicznie przepływu surowców, materiałów, wyrobów gotowych oraz odpowiedniej informacji z punktu pochodzenia do punktu konsumpcji w celu zaspokojenia wymagań klienta.
Logistyka magazynowa – systematyczne, kompleksowe przechowywanie i zarządzanie towarami w odpowiednio przygotowanych i strategicznie rozmieszczonych powierzchniach magazynowych.
Lo-lo – załadunek odbywa się pionowo przy pomocy urządzeń podnoszących czyli okrętowych żurawi lub dźwigów nabrzeżnych.
LSF – dodatek paliwowy m.in. dla obszaru Morza Bałtyckiego. Ile wynosi LSF?
M
MOQ (Minimum Order Quantity) – minimalna ilość zamówienia.
N
NVOCC – przewoźnik morski niedysponujący własnym taborem.
O
ODM (Original Design Manufacturer) – przedsiębiorstwo wytwarzające produkty pod markami innych firm.
OEM (Original Equipment Manufacturer) – przedsiębiorstwo wytwarzające produkty, które mogą być sprzedawane przez innego producenta.
OOG – ładunek, którego nie da się w zwyczajny sposób załadować do standardowego sześciościennego kontenera transportowego. Rozwinięcie tego skrótu to out of gauge.
OSA (Offshore Account) – konto bankowe zarejestrowane najczęściej w raju podatkowym na nierezydenta tego kraju.
P
Packing List (lista pakowa) – dokument potrzebny do odprawy celnej importowej. Sprawdź, co zawiera specyfikacja towaru.
POD (powiadomienie o długu celnym) – dokument otrzymywany po odprawie celnej.
PZC (poświadczenie zgłoszenia celnego) – dokument otrzymywany po odprawie celnej. Jest znane także pod kodem ZC299.
Q
QC (Quality Control) – kontrola jakości.
R
RoHS (Restriction of Hazardous Substances) – dyrektywa unijna, której celem jest zmniejszenie ilości substancji niebezpiecznych przenikających do środowiska z odpadów elektrycznych i elektronicznych. Obowiązuje najnowsza wersja RoHS 3.
Ro-ro – sposób załadunku i wyładunku statku polegający na wtaczaniu i wytaczaniu ładunku przez furty.
S
SAD (dokument zgłoszenia towaru do odprawy celnej) – dokument otrzymywany po odprawie celnej. Formularze SAD składają się z ośmiu kart.
Sample – próbki towaru.
Skład celny – część obszaru celnego, w której przedsiębiorstwa mające siedzibę na terenie obszaru celnego danego państwa mogą przechowywać towary spoza Unii Europejskiej.
SMGS – list przewozowy kolejowy. Stanowi dowód zawarcia umowy przewozu i przyjęcia towaru do przewozu w międzynarodowym transporcie kolejowym. Sprawdź, na terenie jakich krajów obowiązuje SMGS.
Spedycja – działalność polegająca na organizowaniu przewozu towaru.
Spedytor – osoba, która organizuje przewóz towaru.
T
Taryfa celna – wykaz towarów z przypisanymi do nich stawkami celnymi.
TEU – jednostka pojemności używana w odniesieniu do portów i statków. Jest ona równoważna objętości kontenera o długości 20 stóp.
THC (Terminal Handling Charges) – opłaty związane są z przeładunkiem kontenera w porcie. Ile wynosi THC?
Tranzyt – przewóz osób lub towarów z jednego państwa do drugiego przez obszar trzeciego.
TSA (Transportation Security Administration) – agencja założona w Stanach Zjednoczonych. Sprawdź zadania TSA.
T/T (Transfer Telegraficzny) – sposób dokonywania płatności w handlu zagranicznym. Jest to przedpłata za towar dokonywana przez importera. Sprawdź, kiedy warto wybrać płatność T/T.
TÜV – firma certyfikująca zajmująca się badaniem produktów i technologii pod kątem jakości i bezpieczeństwa. Pozytywny wynik oceny jest podstawą do wystawienia Certyfikatu Weryfikacji Deklaracji Zgodności TÜV Rheinland.
U
Urząd Celny – jednostka Krajowej Administracji Skarbowej. Placówka, w której można dokonać odprawy celnej i uregulować opłaty celne.
V
VOCC – przewoźnik z własnym taborem.
W
WeChat / Weixin – chiński komunikator internetowy stworzony przez firmę Tencent Inc. Chińska „aplikacja do wszystkiego”: wysyłania wiadomości, robienia zakupów, wykonywania płatności. Dowiedz się, jak zainstalować aplikację WeChat.
WIT – Wiążąca Informacja Taryfowa. Decyzja rozstrzygająca o klasyfikacji taryfowej towarów, ustalająca właściwy kod taryfy celnej dla danego towaru na okres 3 lat. WIT otrzymuje się bezpłatnie.
Prezentowany słownik pojęć to dobra pomoc dla każdej osoby, planującej rozpoczęcie importu z kraju trzeciego.
