Mimo nowych alternatyw transport morski jest ciągle najpopularniejszym sposobem przewożenia towarów. Wpływają na to m.in stosunkowo niskie ceny przewozu towaru drogą morską oraz możliwość przetransportowania bardzo dużych ładunków, w tym tych niebezpiecznych. Do transportu morskiego używa się specjalnych typów statków handlowych. W artykule zostaną przedstawione najbardziej popularne statki towarowe wraz z ich krótkim opisem oraz przykładami produktów, które przewożą.
Jakie wyróżniamy statki handlowe?
Kontenerowiec
Kontenerowiec to typ statku towarowego, który jest powszechnie wykorzystywany od lat 60. XX w. Jego użycie rozpoczęło rewolucję w transporcie morskim. Towar zamknięty w kontenerach przewożony jest zarówno na pokładzie, jak i pod podkładem tych statków, w związku z czym znacznie zwiększyła się przestrzeń przeznaczona na załadunek.
Kontenerowce różnią się wielkością i ładownością. Te mniejsze nieraz wyposażone są we własny osprzęt pozwalający na wyładunek w portach do tego nieprzystosowanych. Z kolei te największe pływają tylko na trasach międzykontynentalnych zawijając wyłącznie do dużych portów tzw. hubów, skąd pozostawiany tam towar mniejsze jednostki transportują do portów docelowych. W kontenerach przewozić można większość towarów od odzieży, przez sprzęt elektroniczny, po produkty spożywcze.
Drobnicowiec
Drobnicowiec służy do przewozu towarów suchych, najczęściej zapakowanych w skrzynie, bele, beczki itp., liczonych w sztukach (tzw. drobnica). Towar przewozi się w ładowni, która przystosowana jest do wydzielenia osobnych przedziałów dla różnego typu produktów. Drobnicowcem przewozi się towary, które nie byłyby w stanie zapełnić całego kontenera, najczęściej są to artykuły o niewielkiej masie i małych gabarytach.
Masowiec
Masowiec to typ statku przystosowany do przewozu suchych ładunków masowych. Zazwyczaj w statkach tych buduje się jeden pokład i podwójne dno. Stanowią one blisko 1/5 całej światowej floty handlowej. Najczęściej służą do przewozu m.in. zboża, rud żelaza, węgla czy nawozów, jednak można przewozić nimi też towary półmasowe jak np. blachę czy papier w rolach.
Przykładami masowców do przewozu konkretnego surowca jest:
- węglowiec
- rudowęglowiec
- roporudomasowiec.
Zbiornikowiec
Zbiornikowiec, inaczej nazywany też tankowcem lub statkiem-cysterną, służy do przewozu towarów płynnych, które umieszcza się nie w tradycyjnej ładowni, a w zbiornikach ładunkowych. Są one jednymi z największych budowanych statków na świecie. Chociaż najczęściej kojarzą się z przewozem ropy naftowej (statek ją przewożący nazywa się ropowcem), to występują też inne typy zbiornikowców np. gazowce i chemikaliowce, a także zbiornikowce do przewozu produktów takich jak wino, oliwa czy alkohole.
Wyróżniamy następujące typy zbiornikowców:
- ropowiec
- produktowiec
- gazowiec
- chemikaliowiec
- zbiornikowiec do różnorodnych ładunków ciekłych.
Chłodniowiec
Chłodniowiec to statek służący do przewozu towarów szybko psujących się. Jego budowa umożliwia utrzymywanie w każdej komorze ładowni innej temperatury w zależności od przewożonego produktu. Co więcej, możliwe jest nie tylko ustawienie odpowiedniej temperatury chłodzenia, ale również zaplanowanie transportu w taki sposób aby atmosfera w luku pozwoliła niektórym owocom dojrzeć w trakcie ich przewożenia. Co raz częściej chłodnicowcami przewozi się również kontenery oraz specjalne kontenery chłodzące. Chłodnicowce w głównej mierze służą do przewozu żywności np. mięs, ryb i owoców.
BIBO
BIBO to bardzo ciekawy typ statku, który łączy w sobie masowiec i linię technologiczną. Statkami BIBO przewozi się cukier, który ładuje się w postaci sypkiej. Później podczas transportu następuje pakowanie towaru i w porcie docelowym wyładowuje się już przygotowane worki gotowe do dalszego przewożenia.
Ro-ro
Nazwa statku typu ro-ro pochodzi od angielskiego wyrażenia roll–on/roll–off. Ten typ statku przeznaczony jest do transportu pojazdów np. samochodów, wagonów kolejowych oraz ładunków tocznych. Specjalnie przygotowane rampy pozwalają na wyjazd pojazdów prosto na nadbrzeże. Statki ro-ro są również wyposażone w systemy pozwalające na podróż ładunku kołowego oraz specjalny system klimatyzacji. Z tego typu statków wykształcił się przeznaczony do transportu samochodów samochodowiec.
Oprócz wymienionych wyżej najpopularniejszych typów statków towarowych do tej grupy zaliczają się również drewnowce, ciężarowce, promy kolejowe, trampy, kabotażowce, jeziorowce, barki, barkowce oraz statki wielozadaniowe.
Statki towarowe – jak dobrać jednostkę do przewożonego towaru?
Niewątpliwie mnogość typów statków handlowych jest jednym z czynników, który obok ceny wpływa na atrakcyjność transportu morskiego. Mogą one przewozić praktycznie każdy rodzaj towaru, nawet te niebezpieczne. Dzięki specjalnym udogodnieniom również załadunek i rozładunek importowanych dóbr przebiega szybko i sprawnie.
Do najbardziej uniwersalnych należą kontenerowce, co potwierdzają dane – blisko 70% transportowanych drogą morską dóbr przewozi się w kontenerach. O tym, że zainteresowanie wykorzystaniem statków towarowych w transporcie jest niesłabnące świadczą projekty bezzałogowych statków towarowych, które w przyszłości staną się bardziej ekologiczną alternatywą dla obecnie pływających jednostek.
