UKCA (UK Conformity Assessment) to oznakowanie zgodności, które weszło w życie od 2021 roku na terenie Wielkiej Brytanii – Anglii, Szkocji i Walii, zastępując unijne oznakowanie CE. Jakich produktów dotyczy i jak je oznakować?
Oznakowanie UKCA
Oznaczenie UKCA w większości może być stosowane tam, gdzie oznaczenie CE. Konkretne wymagania co do parametrów produktów określone są w przeznaczonych dla nich regulacjach. Dla produktów umieszczanych na brytyjskim rynku wymagana jest zgodność z wyznaczonymi normami (designated standards), które zastąpiły normy zharmonizowane na terenie Wielkiej Brytanii. Choć brytyjskie wymagania częściowo pokrywają się z europejskimi, to fakt stosowania zharmonizowanych norm może być przez producentów wykorzystany tylko jako potwierdzenia, że wypełniają oni kluczowe regulacje UE.
W przypadku różnic w prawie brytyjskim i europejskim np. co do bezpieczeństwa produktu, eksporter musi wykonać konieczne kroki tak, aby towar był zgodny z brytyjskimi wymogami przed wprowadzeniem go do obiegu.

Dla jakich produktów obowiązuje UKCA?
Brytyjski rząd wymaga oznakowania UKCA dla produktów z następujących grup:
- zabawki
- pirotechnika
- łodzie rekreacyjne i prywatne jednostki pływające
- proste zbiorniki ciśnieniowe
- kompatybilność elektromagnetyczna
- nieautomatyczne wagi
- urządzenia pomiarowe
- butelki z pojemnikiem pomiarowym
- windy
- urządzenia do stref zagrożonych wybuchem
- sprzęt radiowy
- urządzenia ciśnieniowe
- środki ochrony osobistej
- urządzenia gazowe
- maszyneria
- sprzęt do używania na zewnętrz
- ekoprojekt
- aerozole
- sprzęty elektryczne o niskim napięciu.
Niektóre produkty są objęte regułami UKCA jednak dotyczą ich specjalne zasady. Są to produkty należące do grup: sprzęt medyczny, interoperacyjność kolei, produkty konstrukcyjne, materiały wybuchowe do użytku cywilnego, sprzęt morski, kolejki linowe, produkty zużywające energię, przenośny sprzęt ciśnieniowy, substancje niebezpieczne.
Od kiedy obowiązuje UKCA?
Chociaż nowe oznakowanie UKCA zaczęło obowiązywać od 1 stycznia 2021 roku, to okres przejściowy, podczas którego będzie można jeszcze wykorzystywać znak CE, będzie trwał do 31 grudnia 2024 roku. Czas ten ma pozwolić firmom na przygotowanie się do zmian.
UKCA a CE
Do 2025 roku na terenie Wielkiej Brytanii będzie można handlować produktami z oznaczeniem CE, później nie będzie to możliwe. Z kolei oznaczenie UKCA obowiązuje tylko na Wyspach Brytyjskich i towary posiadające tylko to oznaczenie nie będą mogły być w obiegu na terenie Unii Europejskiej.
Czy można oznaczyć produkt UKCA i CE?
W przypadku, gdy towary są przeznaczone zarówno na rynek brytyjski, jak i europejski oznaczenia UKCA i CE mogą być umieszczone na jednym produkcie, dopóki oba znaki są widoczne i spełniają wymagania Wielkiej Brytanii oraz Unii Europejskiej.
Dokumentacja UKCA
Jeżeli producent mógł samodzielnie dokonać deklaracji zgodności w przypadku znaku CE, to przy UKCA również będzie mógł to zrobić.
Producenci muszą posiadać dokumentację, która potwierdza, że ich produkty spełniają brytyjskie wymagania. Dokumentacja ta powinna być przechowywana przez 10 lat od wprowadzenia towaru w obieg. Dla konkretnych produktów wymagania można znaleźć na rządowej stronie. Dokumentacja taka powinna zawierać podstawowe informacje o produkcie:
- jak być zaprojektowany i wyprodukowany
- w jaki sposób wypełnia odpowiednie wymagania
- adres producenta i miejsca przechowywania towaru
- specyfikację techniczną.
Brytyjska Deklaracja Zgodności
Producent musi przygotować Brytyjską Deklarację Zgodności, która powinna zawierać takie informacje jak:
- Produkt, jego typ, serię lub numer seryjny
- Nazwę oraz adres producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela
- Opis produktu
- Oświadczenie zgodności z właściwą regulacją
- Jeśli jest to konieczne, odniesienia do wyznaczonych norm
- Jeżeli jest to konieczne, odniesienie do jednostki, która dokonała oceny zgodności
- Podpis producenta (lub upoważnionego przedstawiciela)
Wymagania co do oznakowania UKCA
W większości przypadków oznakowanie UKCA powinno zostać naniesione na sam towar lub jego opakowanie. W określonych przypadkach może być umieszczony na instrukcji lub innej dokumentacji towarzyszącej produktowi. Musi on być wyraźny, czytelny oraz nieusuwalny.
Na produkcie nie mogą być umieszczone inne oznaczenia, symbole czy teksty, które mogą wprowadzić w błąd, zaburzyć widoczność, czytelność czy znaczenie znaku UKCA.
Kto umieszcza oznakowanie UKCA?
Oznakowanie może być umieszczone na produkcie przez producenta, upoważnionego przedstawiciela lub osobę promującą towar pod swoim imieniem i znakiem towarowym. W przypadku umieszczenia oznaczenia UKCA nanoszący ponosi pełną odpowiedzialność za zgodność produktu z brytyjskimi wymaganiami.
Wymagania co do oznakowania UKCA:
- musi być wyraźne, czytelne i nieusuwalne
- mieć co najmniej 5 mm wysokości, chyba że konkretna regulacja stanowi inaczej
- w przypadku powiększania lub pomniejszania znaku, zostają zachowane podstawowe proporcje pomiędzy literami tworzącymi znak UKCA
Irlandia Północna a znak UKCA
Na terenie Irlandii Północnej obowiązują inne zasady niż w Walii, Szkocji i Anglii. Dla importowanych towarów nadal akceptowane będzie oznaczenie CE, chyba że były one oceniane przez brytyjską jednostkę. W takiej sytuacji wymagane jest oznakowanie UKNI – United Kingdom Northern Ireland Conformity Assessed.

Źródło grafik: gov.uk