Konosament to dokument przewozowy, ważny dokument potrzebny w transporcie. Jednak ze względu na to, iż do portów przybywają liczne statki, zdarza się, że konosament zostaje zagubiony, zniszczony lub utracony w inny sposób. Nasuwa się więc pytanie co zrobić w przypadku zgubienia konosamentu? W poniższym artykule postaramy odpowiedzieć się na to nurtujące pytanie.
Czym jest konosament?
Konosament inaczej określany również Bill of Lading (BOL lub B/L) to dokument przewozowy, który zobowiązuje przewoźnika do wydania ładunku w wyznaczonym miejscu.
Konosament to także dowód zawarcia umowy przed przekazaniem ładunku kapitanowi.
Odbiór załadunku
Najczęściej firma transportowa wystawia trzy egzemplarze konosamentu. W niektórych przypadkach (w zależności od przewoźnika) możliwe jest zwolnienie ładunku na podstawie jednego egzemplarza. Jednakże, obecnie w celu zwolnienia załadunku wymagane jest dostarczenie dokumentu przewozowego lub podpisanego Telex Release z pieczątką.
W przypadku wystawienia konosamentu na okaziciela, większość przewoźników wymaga dostarczenia trzech oryginałów dokumentu.
Zagubiony konosament
Zgubienie konosamentu może okazać się sporym problemem, ponieważ przewoźnik morski wydaje kontener właśnie na jego podstawie. Brak dokumentu może przyczynić się do sytuacji, w której nie będziemy mogli odebrać zamówionych towarów.
Jeśli kontenery za długo pozostaną w porcie, wówczas może zostać naliczona opłata przestojowa lub opłaty demurrage.
Co zrobić w przypadku zgubienia konosamentu?
Zagubienie oryginalnych konosamentów wymaga podjęcia dodatkowych i skomplikowanych działań przez załadowcę, eksportera lub importera.
Najłatwiej jest odnaleźć konosamenty. W przypadku, gdy to firma kurierska zgubiła list przewozowy, należy się z nią niezwłocznie skontaktować i zażądać odnalezienia go. Przeważnie udaje się później znaleźć taki dokument. Należy jednak pamiętać o powiadomieniu spedytora o zaistniałej sytuacji.
W momencie, gdy nie zawiniła firma kurierska, należy skontaktować się z przewoźnikiem i ustalić jakie dokumenty będą mu potrzebne do wydania ładunku. Przeważnie są to zabezpieczenia lub długotrwałe gwarancje bankowe. Załadowca, eksporter lub importer musi przekazać te dokumenty przewoźnikowi, armatorowi lub spedytorowi w celu wydania towaru. Oryginał konosamentu nie będzie wtedy potrzebny. W niektórych przypadkach może być wymagana odpowiednia opłata.
Przekazane dokumenty będą stanowić dla przewoźnika zabezpieczenie, w momencie gdyby zjawiła się osoba z oryginalnym konosamentem.
Zagubiony konosament a potrzebne dokumenty
W przypadku zagubienia konosamentu, dobrym rozwiązaniem będzie przygotowanie i pozyskanie następujących dokumentów:
- Oświadczenie nadawcy zawierające opis okoliczności utraty konosamentu (ang. written statement of loss);
- Specyfikacja towaru (ang. packing list);
- Faktura za ładunek (ang. cargo commercial invoice);
- Akredytywa – kopia (ang. letter of Credit); (gdy była płatność akredytywą)
- Pisemna zgoda załadowcy (ang. shippper’s approval);
- List gwarancyjny (ang. letter of indemnity, LOI) sporządzony przez załadowcę;
- List gwarancyjny (ang. letter of indemnity, LOI) sporządzony przez odbiorcę;
- Gwarancja bankowa (ang. bank guarantee);
- Wniosek o zwolnienie ładunku bez prezentacji konosamentu/wniosek o wydanie nowego konosamentu (ang. formal request: release without OBL or Issuance of New Set OBL);
Duplikat dokumentu przewozowego
Należy pamiętać, iż w przypadku morskiego listu przewozowego (konosamentu) nie stosuje się procedury wydania duplikatu, ponieważ jest to dokument o charakterze niezbywalnym.
SeaWayBill – SWB/Express Bill of Lading
W sytuacji, gdy załadowca ma zaufanie do przewoźnika lub uregulował już wszystkie należności za towar, zamiast konosamentu może poprosić o wystawienie dokumentu SeaWayBill lub Express Bill of Lading.
Jest to konosament, który nie musi być drukowany w wersji papierowej w oryginałach, przesyłany i deponowany u przewoźnika w porcie przeznaczenia. Może występować w wersji elektronicznej lub jako plik PDF.
Telex Release
Telex Release ma podobne zastosowanie. W momencie uregulowania należności od odbiorcy, załadowca informuje przewoźnika, aby ten skontaktował się z biurem w miejscu przeznaczenia kontenera i wydał odbiorcy kontener lub towar na podstawie jego dyspozycji.
W ten sposób można uniknąć wysyłania konosamentu do odbiorcy. Metoda ta jest możliwa tylko w wypadku, gdy konosamenty nie zostały jeszcze wydrukowane i wydane eksporterowi. W przypadku, gdy zostały już wydrukowane, należy je zwrócić do przewoźnika lub spedytora i dopiero wtedy można wydać dyspozycję Telex Release.
